Samorządy zaangażowane w kulturę

Narodowe Centrum Kultury (NCK) ogłosiło ranking samorządów zaangażowanych w kulturę 2018 r. Na liście zwycięzców znalazło się dwanaście samorządów w zależności od poziomu zamożności i typu gminy. Wśród wiejskich gmin o małej zamożności zwyciężyła Padew Narodowa z Podkarpacia. Sanok jako gmina miejska o średniej zamożności został sklasyfikowany na miejscu 28. 

Ranking został oparty o dane z lat 2015-2016, uwzględniając zarówno dane finansowe jak również dane na temat życia kulturalnego w poszczególnych gminach.
Ranking został opracowany dla dwunastu kategorii gmin wyróżnionych ze względu na kryterium typu gminy (wiejskie, miejsko-wiejskie, miejskie i miasta na prawach powiatu) oraz kryterium zamożności (mała, średnia i duża).
Na liście zwycięzców wśród gmin wiejskich znalazły się Padew Narodowa, Sadowne oraz Mielnik. W kategorii gminy miejsko-wiejskie pierwsze miejsca uzyskała Praszka, Frombork oraz Międzyzdroje. Wśród gmin miejskich najbardziej zaangażowane w kulturę są Sejny, Człuchów oraz Podkowa Leśna. Miasta na prawach powiatu najbardziej zaangażowane w kulturę to Jelenia Góra, Katowice i Kraków.
Wśród składowych rankingu znalazły się: „działalność i uczestnictwo w kulturze” (waga 0,5); „wydatki na kulturę per capita” (waga 0,25) oraz „udział kultury w budżecie” (waga 0,25).
Jak tłumaczą badacze Narodowego Centrum Kultury, w składowej „działalność i uczestnictwo w kulturze” mieszczą się m.in. imprezy oświatowe w muzeach ogółem na 1000 mieszkańców (waga 0,143); zwiedzający muzea i oddziały na 1000 mieszkańców (waga 0,143); uczestnicy imprez artystyczno – rozrywkowych na 1000 mieszkańców (waga 0,143); uczestnicy imprez w domach kultury na 1000 mieszkańców (waga 0,143); grupy artystyczne w domach kultury na 1000 mieszkańców (waga 0,143); czytelnicy bibliotek publicznych na 1000 ludności (waga 0,143), czy wypożyczenia księgozbioru na 1 czytelnika w woluminach (waga 0,143).
W rankingu brano pod uwagę zamożność gmin: małą – 25 proc. gmin o najniższym dochodzie per capita (dla danego typu gminy); średnią – 50 proc. gmin o średnim dochodzie per capita (dla danego typu gminy), dużą – 25 proc. gmin o najwyższym dochodzie per capita (dla danego typu gminy).
„Bardzo się cieszymy z tego wyróżnienia. Inwestując w kulturę – inwestujemy w ludzi , a przede wszystkim w młode pokolenie stwarzając warunki do różnych form aktywności (czytelnictwo, zajęcia wokalne, taneczne, teatralne, plastyczne)” – komentuje sekretarz gminy Padew Narodowa Anna Wiącek. „W świecie zaawansowanej technologii cyfrowej funkcjonowanie  form szeroko rozumianej kultury, stanowi swoistą przeciwwagę wobec braku  potrzeby kontaktów międzyludzkich, współpracy w grupie, rekreacji i zabawy” – zaznacza. 
Gminę Padew Narodową (woj. podkarpackie), która znalazła się na liście zwycięzców wśród gmin wiejskich o najniższym dochodzie per capita, zamieszkuje 5449 mieszkańców. W 2015 r. wydatki gminy na kulturę wyniosły 839 486,86 zł co stanowiło niecałe 6 proc. wszystkich wydatków budżetu gminy. Natomiast w 2016 r wydatki gminy na kulturę wyniosły 768 839,34 zł co stanowiło ponad 4 proc. w wydatkach budżetu gminy.
„Nasza gmina nie likwidowała bibliotek, mamy jedną bibliotekę, ale z 5 filiami. Corocznie zapewniamy środki na zakup zbiorów. Mamy prężny ośrodek kultury, który też wszechstronnie działa” – podkreśla sekretarz gminy Padew Narodowa. „Biblioteki nie czekają tylko na środki z budżetu gminy, ale jeśli pojawia się możliwość pozyskania środków zewnętrznych, to również piszą wnioski. Biblioteka skorzystała ze środków Programu Rozwoju Bibliotek. Pomieszczenia bibliotek zostały wyremontowane i  wyposażone w sprzęt informatyczny z dostępem do Internetu” – dodaje sekretarz.
Badacze Działu Badań i Analiz NCK opracowali ranking w oparciu o dane Głównego Urzędu Statystycznego oraz Ministerstwa Finansów za lata 2015-2016.
W 2016 roku Zespół ds. Statystyki Kultury NCK opracował ranking gmin pod względem wydatków na kulturę (w oparciu o dane z lat 2010-2014).
Źródło: Serwis Samorządowy PAP