Komańcza i okolice

Komańcza i okolice

Komańcza, to miejscowość położona w południowej części Podkarpacia w dorzeczu Osławy, na styku Beskidu Niskiego i Bieszczad. To jeden z najczystszych obszarów w kraju.
O walorach turystycznych gminy świadczy przynależność do regionu etnograficznego kultury Łemków przejawiająca się bogatą architekturą sakralną i świecką, językiem, strojami i zwyczajami. Na terenie Gminy Komańcza znajduje się jedno z największych skupisk XIX wiecznych cerkwi w Polsce posiadających kompletny ikonostas.

Jest tutaj wiele szlaków turystycznych, ścieżek rowerowych i spacerowych.
Oto kilka wybranych.

Cerkiew grekokatolicka

Komańcza nadal jest zamieszkała, jako jedna z nielicznych miejscowości zarówno przez Polaków jak i Łemków. Stąd znajdują się tutaj dwie cerkwie – jedna obrządku bizantyjsko-ukraińskiego(greckokatolicka) pw.Opieki Matki Bożej i druga prawosławna, także pw. Opieki Matki Bożej. Pierwsza wzniesiona jest w latach 1985-88. Jest to budowla dwupoziomowa, przy czym dolna część jest murowana, górna drewniana, – która została przeniesiona ze wsi Dudyńce – pochodząca a 1802 roku. Wnętrze jest nowe, jednak jest tam kilka ikon z XIX wieku. Ciekawa jest historia związana z tą cerkwią.

Cerkiew prawosławna

Druga cerkiew na zboczu doliny – to nowa budowla- dokładna replika starej, która spłonęła w 2006 roku. Była to wyjątkowa piękna świątynia z 1802 roku. Dzwonnica przy cerkiewna z 1834 roku– jest budowlą, która ocalała z pożogi. Spłonął przepiękny ikonostas z 1832 roku. 13 października 2010 roku odbyła się uroczysta konsekracja. Jako obiekt architektury sakralnej przedstawia się wyjątkowo pięknie.

Klasztor sióstr Nazaretanek

Zwany inaczej klasztorem komanieckim, położny jest w ustronnej zalesionej dolince i jest niezwykle urokliwy. Wzniesiony w latach 1929-31, w stylu szwajcarskim, niczym nieprzypominający surowych budowli klasztornych. Wewnątrz znajduje się kaplica Św.Teresy tablicą pamiątkową upamiętniającą pobyt tutaj – internowanego kardynała Stefana Wyszyńskiego. Znajduje się tutaj izba pamięci poświęcona kardynałowi. Miejsce urokliwe, zwłaszcza w dni słoneczne

Cerkiew w Smolniku n/Osławą

Cerkiew greckokatolicka, zbudowana w 1806 roku, a następnie remontowana w 1930 r. i 1973 r.. W 1944 roku uszkodzeniu uległy dach i wieża. 20 grudnia 1956 r. cerkiew przejęli wierni rzymskokatoliccy. Jest to świątynia orientowana, otynkowana, trójdzielna. Ikony współczesne ikonostasowi, przemalowywane i niekompletne. Rząd prazdnyków wykonany współcześnie. Ołtarz za ikonostasem również dziewiętnastowieczny. Ołtarze boczne z końca osiemnastego stulecia. Na ścianach polichromia figuralno – ornamentalna.

Cerkiew w Rzepedzi

Zbudowano ją w 1824 roku, a konsekrowano w 1826. Budowla jest trójdzielna, zrębowa, orientowana, z zamkniętym trójbocznie prezbiterium. Przednawie poprzedza niewielki przedsionek konstrukcji słupowo-ramowej, przykryty pulpitowym dachem. Świątynia jest szalowana gontem, a wcześniej deskami

Cerkiew w Szczawnem

Jest to jedna z nielicznych w Polsce świątyń nie mających elektrycznego oświetlenia.Bardzo ciekawa jest historia ocalenia świątyni przed rozbiórką, po akcji przesiedleńczej w 1946 roku. Duże zasługi w tym ma mieszkaniec wsi Mikołaj Macko wraz z grupą górali z Sądecczyzny. Niewątpliwie jest to jedna z piękniejszych świątyń w tym regionie, warta zobaczenia

Kulaszne

Jest to najmłodsza w regionie cerkiew greckokatolicka, która była konsekrowana czerwcu 2006 roku. Jest świątynią murowaną z cegły, trójdzielną, orientowaną, zaś do prezbiterium od strony północnej i południowej dostawione są dwie zakrystie. Bryła świątyni nawiązuje do średniowiecznej architektury ruskiej. We wnętrzu znajdują się współczesne polichromie i ikonostas. Na przy cerkiewnym cmentarzu znajduje się grób i krzyż z końskich podków – Jędrka Wasilewskiego „Połoniny”
Polecam odkrywanie również tego regionu.

Lidia Tul-Chmielewska