Święto Trzeciego Maja. Dlaczego tak ważna jest Konstytucja?

Święto Trzeciego Maja. Dlaczego tak ważna jest Konstytucja?

W 1791 roku 3 maja Sejm Czteroletni przyjął Konstytucję. Święto Konstytucji 3 maja zostało uchwalone już dwa dni później; była to bowiem druga na świecie, a pierwsza w nowożytnej Europie ustawa zasadnicza w sposób nowoczesny regulująca relacje społeczne i określająca prawa, ale i obowiązki obywateli Rzeczpospolitej – wówczas Obojga Narodów. Jej strzeżenie było świętym obowiązkiem każdego obywatela, wtedy – każdego szlachcica, Sejm zaś miał być „świątynią prawodawstwa”.

Konstytucja 3 maja, uchwalona 229 lat temu, wprowadzała trójpodział władzy: na ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą. Zapewniała ponadto prawo powszechnej wolności dla szlachty oraz mieszczaństwa. Regulowała prawa i obowiązki obywateli oraz zasady funkcjonowania władz państwowych.

Od momentu uchwalenia Konstytucja 3 maja miała przeciwników. Przez dziesięciolecia stawała się mitem dla Polaków żyjących pod zaborami. Symbolizowała narodową zgodę oraz była gwarancją politycznego i społecznego porządku.

Konstytucja – ustawa zasadnicza – najważniejszy akt prawny obowiązujący w kraju: jak pokazała historia Sejmu Czteroletniego, był wypadkową dążeń różnych grup i rozbieżnych często interesów – kompromisem, podjętym dla dobra wspólnego.

Na przeciwległym biegunie zakresu semantycznego słowa „konstytucja” lokuje się słowo „anarchia”. Anarchia niszczy konstytucyjny ład, dba o interes wybranych – w danym momencie dziejowym silniejszych – grup, osłabia tkankę państwa i popycha je do upadku. Tego uczy nas historia – magistra vitae.

Święto Konstytucji jest jednym z najważniejszych świąt dla Polaków. W Sanoku 229. rocznica uchwalenia Konstytucji 3 maja – podobnie jak w wielu innych miastach kraju – obchodzona była skromnie. Mieszkańców reprezentowały delegacje władz samorządowych miasta, powiatu i gminy, które złożyły kwiaty pod pomnikiem Tadeusza Kościuszki. Nie było pochodu, nie było mszy z udziałem wojska – koronawirus i wprowadzone w związku z nim ograniczenia wciąż obowiązują.

W imieniu mieszkańców Sanoka w wieńce pod pomnikiem Tadeusza Kościuszki złożyli burmistrz Tomasz Matuszewski, zastępcy burmistrza Grzegorz Kornecki i Artur Kondrat oraz przewodniczący i wiceprzewodniczący Rady Miasta Sanoka Andrzej Romaniak i Grzegorz Kozak.

O godz. 14.00 w kościele pw. Przemienienia Pańskiego odprawiona została msza w intencji Ojczyzny.