Zawory kulowe – o tym warto wiedzieć
W każdej spośród instalacji centralnego ogrzewania, zachodzi konieczność regulacji ilości przepływającej przez nią wody. Żeby możliwa stała się płynna kontrola przepływającego paliwa, jak chociażby gazu i oleju opałowego, lub wody do grzania, konieczne są zawory kulowe albo klapowe. Z uwagi na to, iż w przewodach dochodzi do powstania znacznego ciśnienia, zawory odcinające nie wszędzie będą użyteczne, zaś osadzona w gnieździe specjalna kula, którą posiada zawór kulowy, bardzo dobrze sprawdzi się w takim miejscu.
Zawór kulowy – budowa oraz zasada działania
Jaką budowę ma zawór kulowy?
Zawory kulowe do wody, takie jak te dostępne na stronie internetowej https://www.pneumat.com.pl/zawory_kulowe, złożone są w zasadzie z dwuczęściowego korpusu, gniazda wraz z kulą, jak i dźwigni ręcznej złączonej z osią obrotową. Kurki kulowe posiadają nawiercony otwór blokujący lub otwierający przepływ wody.
Dźwignia, a tym samym kurek kulowy, można obracać od 0-90 stopni, jednakże:
- 0 stopni to przepływ maksymalny,
- 90 stopni to całkowita blokada albo brak przepływu.
W wypadku, kiedy wybierzemy tego typu zawór odcinający, do czynienia będziemy mieć zwykle z uchwytami skrzydełkowymi albo dźwigniowymi, które w pozycji otwartej ułożone są równolegle do kierunku przepływania wody. Budowa zaworów kulowych z różnych rozmiarów przewiercaną kulą, służy do regulowania ilości przepływającej wody. Spotykane są one na ogół w dwóch różnych wariantach:
- zawór kulowy z redukcją przepływu,
- zawód kulowy, który zapewnia pełny przepływ.
Zawór przelotowy z pełnym przepływem, posiada otwór w kuli blokującej o takiej samej średnicy, jaką posiada średnica wewnętrzna rury. Tego typu zawory przelotowe, odznaczają się tylko nieznacznymi stratami w przepływie. Inaczej wyglądać będzie sytuacja w wypadku zaworów z kulami, których otwory posiadają mniejszą średnicę, aniżeli rury w instalacji. Straty w przepływie są wtedy dużo wyższe. Najważniejszą część zaworu, stanowi kula mosiężna pokryta niewielką warstwą chromu. Grubość warstwy i dokładność pokrycia kuli, mają wpływ na długość i efektywność pracy zaworu.
Zawór kulowy praktyce
Najczęściej stosowane uszczelnienie w zaworach kulowych, to metal albo tworzywa sztuczne. Zwykle stosowane są uszczelniające pierścienie ze sztucznego materiału, najczęściej PTFE (politetrafluoroetylenu). Tego typu zawrót świetnie nadają się do wody, oraz innych mediów mających temperaturę do maksymalnie 220 stopni Celsjusza. Do użytkowania w wyższych temperaturach, stosowane są metalowe uszczelnienia.
Uszczelniające pierścienie w zaworach kulowych, są rozmieszczone w taki sposób, żeby ciśnienie na nie wywierane, zwiększyło docisk oraz uszczelnienie. Nawiasem mówiąc, w przypadku dużych średnic rurociągów zamiast kulistych korpusów, stosowane są te delikatnie owalne. Tego typu zdeformowane kule, są lepiej dociskane do uszczelniających pierścieni.
Zawory kulowe, pełnią różne role w grzewczych systemach. Występują pod postacią zaworów odcinających do wody, jak i do rozdzielacza grzewczego obiegu. Inny przykład ich użycia, stanowi przelotowy zawór kulowy w termicznych instalacjach słonecznych. Wyższe temperatury, do których powstania tam dochodzi, nie będą szkodzić kulowym zaworom. Stosowane do pitnej wody, muszą posiadać właściwe atesty.
Typy zaworów kulowych zależnie od przeznaczenia i konstrukcji
Zawory kulowe, mogą zostać podzielone według różnych kryteriów. Istnieją przykładowo:
- zawór kulowy posiadający kurek spustowy,
- zawór kulowy wysokościowy,
- zawór kulowy kołnierzowy,
- zawór kulowy gniazdowy.
Według innego podziału, można zaś przedstawić cztery rodzaje kulowych zaworów:
- trójdrożny zawór kulowy z pełnym przepływem,
- trzyczęściowy zawór kulowy z pełnym przepływem,
- dwuczęściowy zawór kulowy z pełnym przepływem,
- jednoczęściowy zawór kulowy mający pełny albo zredukowany przepływ.
W wypadku trójdróżnego zaworu, kula zamiast zwykłego otworu przelotowego, posiada otwór o kształcie litery T albo L. Przez te otwory, media są dzielone na jeden lub dwa strumienie. Na rynku, dostępne są także czterodrożne i pięciodrożne zawory kulowe.
Ostatnie komentarze