Relacja z konferencji naukowej „Wielka Wojna w Dolinie Osławy 1914-1915”

Relacja z konferencji naukowej „Wielka Wojna w Dolinie Osławy 1914-1915”

W dniu 17 grudnia 2022 r. w Ośrodku Kultury w Szczawnem odbyła się Konferencja „Wielka Wojna w Dolinie Osławy 1914-1915”. Konferencja była podsumowaniem trzyletnich prac archeologicznych, jakie miały miejsce na terenie gminy Komańcza. Wydarzenie zostało zorganizowane w   ramach projektu pn. „Zapomniane Cmentarze Maniowa – Badania weryfikacyjne i przywracanie pamięci o cmentarzu na Krąglicy w Maniowie” z programu dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego -„Groby i cmentarze wojenne w kraju 2022”.

Patronat honorowy nad wydarzeniem objęli:
– Marek KUCHCIŃSKI Szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów,
– Piotr GLIŃSKI Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Tematem przewodnim m.in. było przywracanie pamięci o żołnierzach poległych w walkach o przełęcze karpackie zimą końcem 1914 i w pierwszych miesiącach  1915 roku oraz podniesienie świadomości na temat istnienia licznych cmentarzy wojennych powstałych w okolicy Komańczy po walkach prowadzonych w tym rejonie.

Konferencja rozpoczęła się od powitania przybyłych gości przez gospodarzy wydarzenia Romana BZDYKA Wójta Gminy Komańcza oraz Krystynę GALIK-HARHAJ Dyrektora Gminnego Ośrodka Kultury w Komańczy. Głos również zabrał gość specjalny Grzegorz Nieradka Doradca Wicepremiera, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, który przybył na tę okoliczność do Szczawnego. Konferencja została zorganizowana we współpracy z Instytutem Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, który reprezentował dr Marcin Czarnowicz.

W trakcie konferencji referaty wygłosili zaproszeni goście:

* dr Marcin CZARNOWICZ z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie,
„Bo śmierć żołnierska wszelki nakaz nienawiści łamie…”. Słów kilka o tym jak doszło do powstania cmentarzy wojennych w Dolinie Osławy; „Krajobraz po bitwie  – badania pobojowiska znajdującego się w masywie Kamienia nad Jaśliskami”; „Zubeńsko, wojenne losy cerkwiska”; „Poszukiwanie cmentarza wojennego w Maniowie”;

* dr Tomasz WOŹNY Stowarzyszenie Aktywnej Ochrony Cmentarzy z I Wojny Światowej w Galicji Crux Galiciae; Towarzystwo Badań nad Pierwszą Wojną Światową, referat – „Megelin Gruń i Koszarka – bieszczadzkie otwarcie bitwy wielkanocnej”;

* dr Barbara WITKOWSKA, Pracownia Usługowa GAJA, referat – Cmentarze wojenne w Woli Michowej, Cmentarz wojenny w Starym Łupkowie, Wojenne losy mieszkańców Osławicy,

* Grzegorz GĄSKA, badacz społeczny, referat „Nasi przodkowie uwikłani w konflikt I Wojny Światowe, a cmentarze wojenne w gminie Komańcza”,

* Adam ZAHACKI, Muzeum Archeologiczne w Krakowie, referat „Poszukiwanie mogił poległych żołnierzy na Krąglicy k/Maniowa”

* Artur HEJNAR, Stowarzyszenie Eksploracyjno-Historyczne „Galicja”

* dr hab. Anita SZCZEPANEK, Instytut Archeologii i Etnologii Państwowej Akademii Nauk, Katedra Anatomii Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, referat „Analiza antropologiczna szczątków ludzkich z I wojny światowej znalezionych w Bieszczadach”

* Martin VOJTAS, Uniwersytet Masaryka w Brnie, referat „Wielka wojna w powiecie Medzilaborce”,

* Andrzej JASTRZĘBIOWSKI, Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau, „Konserwacja przedmiotów pochodzących z badań archeologicznych cmentarzy wojennych w Dolinie Osławy”,

* Krzysztof PIĘCIAK, Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Krakowie, „Przemiany w umundurowaniu i wyposażeniu żołnierzy Austro-Węgierskich na przełomie 1914 i 1915 roku”

Konferencji towarzyszyła wystawa artefaktów znalezionych w trakcie prac wykopaliskowych i wystawa zbiorów Stowarzyszenia Eksploracyjno-Historyczne „Galicja” oraz umundurowanie wojskowe z okresu I wojny światowej.

Składamy słowa podziękowania dla prelegentów za ich ogromne zaangażowanie przy realizacji projektu, wsparcie i podzielenie się swoją wiedzą i doświadczeniem w trakcie konferencji. Wygłoszone referaty były bardzo ciekawe.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury”.