Radni uchwalili budżet na 2023 rok – najtrudniejszy do realizacji
Początek roku to dla wielu samorządów czas, kiedy podejmowana jest jedna z najtrudniejszych uchwał – uchwała budżetowa. W czwartek, 12 stycznia odbyła się LXXII sesja Rady Miasta Sanoka VIII kadencji, podczas której radni pochylili się nad projektem uchwały. Radni 14 głosami „za”, przy pięciu „przeciw” i zero wstrzymujących się głosów podjęli uchwałę budżetową na 2023 rok.
Projekt uchwały budżetowej na 2023 rok wraz z uzasadnieniem przedstawił Tomasz Matuszewski, burmistrz Sanoka.
– To, że 2023 rok będzie dla samorządów pod względem finansowym jeszcze trudniejszy, widać chociażby po budżetach innych samorządów na ten rok. Bardzo dużo miast, nawet tych najbogatszych zaplanowało swoje budżety z dużym deficytem. Zadłużenie miast wojewódzkich w tym roku wyniesie ponad 80 proc. kwoty dochodów. Dramatycznie wzrośnie też obsługa długów – szacunkowo wzrośnie aż o 9 miliardów zł – rozpoczął burmistrz.
Z jednej strony z uwagi na inflację, wydatki, które wciąż rosną szybciej niż dochody, dużo większe koszty energii i spłaty kredytów, wzrost najniższego wynagrodzenia i silna presja płacowa ze strony pracowników, a z drugiej strony dochody znacząco mniejsze niż w poprzednich latach – burmistrz uważa, że właśnie między innymi to czeka samorządy w tym roku, w tym również budżet miasta Sanoka.
– Skutki zmian w jednostkach samorządu terytorialnego w warunkach kryzysu, przedłużająca się wysoka inflacja prowadzić będzie do pogarszania się warunków i wyników gospodarki finansowej samorządu, a następnie nasilania się zjawisk kryzysowych w gospodarce lokalnej. Dotyczyć to może również konieczności drastycznych podwyżek opłat dla mieszkańców i trudności finansowania podstawowych usług publicznych wykonywanych na rzecz mieszkańców przez samorządy – kontynuuje.
Szczegółowa analiza założeń budżetu na rok 2023 przeprowadzona została na licznych posiedzeniach poszczególnych komisji branżowych, gdzie władze miasta, dyrektorzy jednostek, naczelnicy wydziałów odpowiadali na pytania radnych. Projekt został poddany weryfikacji, czego wynikiem jest pozytywna opinia komisji finansowo-gospodarczej.
Na kształt obecnego budżetu na rok 2023 miały wpływ następujące, najważniejsze czynniki i założenia: możliwości i ograniczenia w dochodach budżetu, w tym przede wszystkim dochody własne miasta wynikające ze stawek podatków i opłat lokalnych, jak również wpływy z udziałów w podatkach skarbu państwa, czyli PIT i CIT, które stanowią prawie 46% dochodów ogółem; dynamika przyrostu wydatków bieżących wynikająca z ich struktury, ukształtowanej z lat ubiegłych i występujący z tego powodu poziom deficytu bieżącego; wydatki bieżące budżetu już przed zmianami w podatku PIT rosły szybciej niż dochody bieżące w latach 2016-2021, gdy nastąpił silnie nagłaśniany wzrost wpływów jednostek samorządu terytorialnego z udziałów z podatków PIT i CIT – dochody powyższe naszego miasta zwiększyły się o 12,5 mln zł, a wydatki bieżące wzrosły aż o ponad 34 mln zł. Już wtedy przyczynami tego zjawiska były rosnące dużo szybciej koszty pracy, w tym przede wszystkim w oświacie, energii, materiałów i usług.
Obecnie podstawowym czynnikiem wzrostu kosztów wykonywania zadań publicznych są ceny energii oraz surowców energetycznych, na które samorządy nie mają wpływu. Wpływy z ustawy „śmieciowej” od lat nie pokrywają kosztów zagospodarowania odpadów komunalnych. W ubiegłym roku brakowało 2,3 mln zł. Nowym niezwymiarowanym czynnikiem zwiększającym wydatki komunalne jest obecność uchodźców z Ukrainy – w Sanoku jest to około 400 osób, która powoduje konieczność zapewnienia podstawowych usług publicznych – dostęp do oświaty. Kolejnym czynnikiem jest wzrost nawet 10-cio krotny obsługi długów samorządowych. W Sanoku to wzrost o 493 proc. Możliwości pokrycia deficytu bieżącego tzw. wolnymi środkami z lat ubiegłych – w tym celu w grudniu ubiegłego roku podjęta została uchwała o zmianie struktury finansowania deficytu za rok 2022 w celu zwolnienia tzw. wolnych środków, które pozwoliły sfinansować zaplanowany deficyt bieżący i ogólny budżetu na 2023 rok.
Przyjęte zostały założenia, że zaplanowane wydatki inwestycyjne dotyczyć będą tylko tych zadań, które zostały rozpoczęte w 2022 roku, i takich, które objęte są w planie wieloletniej prognozy finansowej, jako zadania wieloletnie, które posiadają znaczące finansowanie z dotacji. Gospodarka odpadami w projekcie budżetu bilansuje się, gdyż wynika to z obowiązujących przepisów i stanowiska Regionalnej Izby Obrachunkowej. Z uwagi na wysoki poziom zadłużenia bieżącego projekt budżetu nie uwzględnia dla pracowników administracji rewaloryzacji wynagrodzeń. W skali całego samorządu jest to około 7 mln zł. Ewentualna podwyżka wynagrodzeń może mieć miejsce w trakcie roku budżetowego, przy większym od planowanego wykonania dochodów własnych lub co wysoce prawdopodobne uruchomienia przez Rząd RP dodatkowych środków na ten cel. Wiele też niewiadomych wynikających z sytuacji makroekonomicznej w kraju i wpływ na funkcjonowanie gospodarki w tym sanockich firm i przedsiębiorców, co pośrednio przekłada się na realizację z wpływów podatków i opłat lokalnych.
– Zdaję sobie sprawę, że zasadniczym i pierwszym obowiązkiem organu wykonawczego jest zabezpieczenie środków finansowych na realizację wydatków bieżących tzw. zadań własnych gminy związanych z utrzymaniem infrastruktury majątkowej, pomocą społeczną, edukacyjną i utrzymaniem administracji we wszystkich jej jednostkach. Drugim ważnym obszarem jest rozwój miasta, zależy on od tego, ile w niego zainwestujemy. Stad też pomimo bardzo trudnego budżetu, zaplanowaliśmy na ten rok inwestycje na ponad 41 mln zł z kwoty 64 mln zł oraz zadania ujęte wcześniej w wieloletniej prognozie finansowej jak: rozbudowa ulic Kalinowej, Dworskiej, Granicznej – prawie 5 mln zł, przebudowa szkoły SP nr 2 i SP nr 8 – ponad 7 mln zł, przebudowa żłobka – niecałe 2 mln zł, rozbudowa infrastruktury turystycznej – 4,4 mln zł, przebudowa budynku mieszkalnego – ponad 1 mln zł, budowa mostu na Sanie – czyli dokumentacja – niecałe 1 mln zł – wyliczał burmistrz.
Matuszewski podkreśla, że pomimo planowanego deficytu operacyjnego i konieczności działań oszczędnościowych o wysokości poziomu realizowanych w roku 2023 inwestycji zadecydowały względy celowościowe i skala udziału finansowania tych działań. Tylko cztery zadania: łącznik Okulickiego, budowa mostu, przebudowa szkół oraz budowa żłobka są na kwotę ponad 78 mln zł, a dofinansowanie wynosi ponad 80 proc. W trakcie trwania roku budżetowego przewiduje się kolejne wprowadzanie zadań inwestycyjnych np. rozbudowa ul. Głowackiego wraz z remontem mostu. Zadłużenie gminy na koniec 2022 roku ma wynosić 121,4 mln zł i stanowić będzie niecałe 62 proc. dochodów ogółem budżetu.
W 2023 roku nie zostanie wdrożony budżet obywatelski. Burmistrz podkreśla, że należy zwiększyć dochody miasta, a tym samym umożliwić powrót do inwestycji drogowych na dzielnicach.
– Musimy patrzeć na rozwój miasta, koncentrować na inwestycjach napędowych, które będą służyły wszystkim mieszkańcom. Budżet roku 2023 będzie budżetem trudnym do realizacji, żeby nie powiedzieć najtrudniejszym w porównaniu do poprzednich lat. Do tej pory wspólnie dawaliśmy radę tym trudnym budżetom, dlatego mimo wszytko jestem dobrej myśli. W ostatnich trzech latach udawało się zamykać każdy rok budżetowy z o wiele lepszym wynikiem, niż wynikało to z uchwały budżetowej. To nasz wspólny sukces. Wierzę, ze budżet na 2023 rok uda nam się wspólnie zrealizować. Jest to budżet w którym w dalszym ciągu koncentrujemy się na wydatkach inwestycyjnych, przeznaczając na ten cel 41 mln zł.
Regionalna Izba Obrachunkowa pozytywnie zaopiniowała projekt uchwały budżetowej. Grażyna Rogowska-Chęć przedstawiła wnioski do projektu uchwały budżetowej złożonych przez komisje. Następnie Bogdan Florek, skarbik miasta przedłożył stanowisko burmistrza w sprawie opinii komisji finansowo-gospodarczej oraz autopoprawek przedstawienie. Po wystąpieniach odbyła się długa dyskusja oraz głosowanie nad projektem uchwały wraz z przyjętymi autopoprawkami. O burzliwej dyskusji napiszemy w wydaniu papierowym.
dcz
Ostatnie komentarze