Zarząd województwa Podkarpackiego obradował w Sanoku

Drewniana architektura sakralna stanowi jedną z najważniejszych części dziedzictwa kulturowego Podkarpacia właśnie dlatego posiedzenie zarządu dotyczące instytucji kultury samorządu województwa odbyło się w Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku.

Obok marszałka Władysława Ortyla wzięli w nim udział wicemarszałkowie Ewa Draus i Piotr Pilch oraz członek zarządu Anna Huk, a także sekretarz Lesław Majkut i skarbnik Janina Jastrząb. Ponadto gośćmi wyjazdowego posiedzenia byli miejscowi samorządowcy m.in. radna województwa Monika Brewczak, starosta sanocki Stanisław Chęć, starosta brzozowski Zdzisław Szmyd, Alicja Pocałuń – wójt Dydni oraz ks. Mikołaj Kostecki – kanclerz Kurii Metropolitalnej w Przemyślu, Jarosław Serafin – dyrektor Muzeum Historycznego w Sanoku, Krzysztof Strzyż – nadleśniczy Nadleśnictwa Dynów, a także Andrzej Wrona z biura poselskiego posła Adama Śnieżka.

O funkcjonowaniu Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku na tle instytucji kultury Województwa Podkarpackiego, a przede wszystkim o znaczeniu architektury drewnianej w kontekście zasobów dziedzictwa kulturowego Podkarpacia oraz działalności Wojewódzkich Instytucji Kultury mówił Robert Godek – dyrektor Departamentu Kultury i Ochrony Dziedzictwa Narodowego UMWP. Marcin Krowiak – dyrektor Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku, a zarazem gospodarz spotkania poruszył istotne kwestiach ochrony przeciwpożarowej drewnianych obiektów zabytkowych będących w zasobach sanockiego skansenu. Wiele czasu poświęcono także cerkwi w Radrużu, która jest oddziałem Muzeum Kresów w Lubaczowie. O historii, popularyzacji i ochronie Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO mówił Janusz Mazur – kustosz, opiekun działu etnografii i budownictwa drewnianego w Muzeum Kresów w Lubaczowie.

Szlak Architektury Drewnianej jest znakomitą międzyregionalną wizytówką Podkarpacia. O jego zaletach i walorach mówiła Wioletta Rejman dyrektor Departamentu Promocji, Turystyki i Współpracy Gospodarczej UMWP.

Drewniana architektura sakralna stanowi jedną z najważniejszych części dziedzictwa kulturowego Podkarpacia i całej Polski, również w wymiarze europejskim i światowym. Wiele z cennych drewnianych obiektów uległo zniszczeniu w wyniku kolejnych wojen światowych i wydarzeń im towarzyszących, pożarów, upływu czasu i zachodzących zmian cywilizacyjnych. Mimo to aktualnie na terenie województwa podkarpackiego znajduje się 229 drewnianych świątyń posiadających status obiektów zabytkowych, w tym 98 kościołów rzymskokatolickich, 128 cerkwi, głównie greckokatolickich, 2 kościoły polskokatolickie i jeden dawny zbór luterański. Do tego katalogu należałoby doliczyć zrekonstruowaną w latach 2014-2021 na terenie Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku synagogę z Połańca oraz liczną grupę kapliczek i kaplic drewnianych rozsianych po niemal wszystkich miejscowościach w naszym regionie.

Niezwykła wartość sakralnego budownictwa drewnianego na Podkarpaciu wynika z uwarunkowań historycznych i kulturowych, które odzwierciedlenie znalazły w wyjątkowych rozwiązaniach architektonicznych i estetycznych poszczególnych budowli, w szczególności zaś z wielowiekowego współistnienia na tym terenie tradycji łacińskiej oraz bizantyjskiej. Dwie spośród siedemnastu wojewódzkich instytucji kultury czyli skansen w Sanoku oraz skansen w Kolbuszowej opierają swoją działalność o ochronę i eksponowanie jednych z najbardziej znaczących w skali kraju kolekcji historycznej architektury drewnianej zgromadzonych w tych placówkach z obszaru całego Podkarpacia a nawet spoza obecnych granic województwa. Są to dla nas niezwykle ważne placówki dlatego zdecydowaliśmy się całe posiedzenie zarządu poświęcić właśnie tej tematyce – powiedział marszałek Władysław Ortyl.

Kolejna część wyjazdowego posiedzenia zarządu miała czynny charakter. Członkowie zarządu wraz z zaproszonymi gośćmi zwiedzali ekspozycję „Ikona karpacka” w parku etnograficznym. Są to zbiory ikonograficzne od XV do XX wieku, w tym ikonostas z Ulucza. Następnie zobaczyli cerkiew Wniebowstąpienia Pańskiego w Uluczu, która była przedmiotem zainteresowania podczas dyskusji zarządu. Cerkiew jest oddziałem terenowym sanockiego muzeum. Należy do najstarszych zachowanych przykładów architektury cerkiewnej na terenie Polski.

Autor tekstu i zdjęć: Tomasz Leyko

Rzecznik Prasowy UMWP