Świątynia w Morochowie

Warto odwiedzić w Bieszczadach

Świątynia w Morochowie

Prawosławna cerkiew parafialna pod wezwaniem Spotkania Pańskiego w Morochowie, wzniesiona w 1837 roku, gdy starsza, niewielka drewniana świątynia na początku dziewiętnastego wieku spłonęła. Podobno stała ona na wzgórzu, po lewej stronie drogi, jadąc w kierunku Sanoka.

Świątynia uległa pożarowi, a nową zbudowano nieco niżej. Do 1947 r. służyła jako cerkiew greckokatolicka. W 1944 r. została uszkodzona. Po wysiedleniach ludności ukraińskiej stała opuszczona. Do1956 były w niej odprawiane nabożeństwa rzymskokatolickie. Po 1956 r. morochowianie zaczęli podejmować starania o ponowne uruchomienie tutejszej parafii greckokatolickiej. Nie uzyskawszy jednak zgody, przyjęli w 1958 r. prawosławnego księdza.

W 1961 r. powstała prawosławna parafia. Świątynię remontowano w latach 1921-22, 1961-64, w 1995 r. dokonano wymiany więźby dachowej i pokrycia, w 1996 r. odnowiono elewację. Poczynając od 1999 r., prowadzone były prace konserwacyjne we wnętrzu oraz renowacja ikonostasu. W 2000 r. wykonano obok świątyni słupową dzwonnicę, dobrze korespondującą z budynkiem cerkwi. Stoi ona w na miejscu, gdzie stała niegdyś poprzednia, niezachowana do naszych czasów. Od lat sześćdziesiątych do chwili postawienia nowej, drewnianej dzwonnicy, funkcjonowała niewielka, konstrukcji stalowej, parawanowa, stojąca nieopodal milenijnego krzyża. Budynek cerkwi jest drewniany, zrębowy, szalowany deskami w pionie, orientowany. Od strony zachodniej została dobudowana wieża konstrukcji słupowej.

Babiniec nie jest wyodrębniony w bryle cerkwi. Prezbiterium zamyka ściana prosta, przy nim dostawiona zakrystia od strony północnej, a od południowej składzik. Chór muzyczny podwieszony. Kamienna podmurówka osłonięta fartuchem. Ściany wzmocnione lisicami. Powiększenia okien dokonano podczas remontu w 1922 roku. W przyziemiu wieży kruchta, kondygnacje wieży oddzielone daszkiem okapowym. Dachy dwuspadowe, kryte blachą. Nad wieżą dach brogowy, pobity blachą, zwieńczony hełmem cebulastym z prawosławnym krzyżem. We wnętrzu stropy płaskie.

Ikonostas pochodzi z pierwszej połowy dziewiętnastego wieku, ze zwieńczeniem architektonicznym. Ikony dziewiętnastowieczne. Ciekawostką są neogotyckie łuki odchodzące od pilastrów do stropu w nawie głównej. Wykonane z drewna, nawiązują do gotyckiego maswerku. W cerkwi zachowały się osiemnastowieczne starodruki ruskie.

Po świątyni oprowadza tutejszy proboszcz lub jegomość, mieszkający na plebanii obok.

Istnieje możliwość oprowadzenia w języku francuskim, gdyż małżonka proboszcza jest rodowitą Francuzką, ksiądz zaś studiował w Paryżu.

Zarówno ksiądz proboszcz, będący od niedawna dziekanem sanockim, jak i jego małżonka to niezwykle sympatyczni ludzie tworzący niepowtarzalny, gościnny klimat tego miejsca.

Przy głównej drodze stoi duży krzyż prawosławny, za którym należy skręcić w kierunku zachodnim, by po 50 metrach znaleźć się przy cerkwi.

Robert Bańkosz