Konferencja archeologiczna: „Wędrówka i stabilizacja. Kultura przeworska w dorzeczu Górnej Cisy w okresie rzymskim”

 

Rozpoczęła się konferencja archeologiczna, której współorganizatorami są Muzeum Historyczne w Sanoku oraz Instytut Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego. W otwarciu w środę 23 maja, uczestniczył burmistrz Tadeusz Pióro.

Poniżej wprowadzenie do problematyki konferencji

„Movement and stabilization. Przeworsk culture in the Upper Tisa River Basin in the Roman Period”
„Wędrówka i stabilizacja. Kultura przeworska w dorzeczu Górnej Cisy w okresie rzymskim”

Badania archeologiczne prowadzone w ciągu ostatnich dwudziestu lat nad okresem wpływów rzymskich dostarczyły nowych, interesujących źródeł do studiów nad przenikaniem ludności kultury przeworskiej w strefę Karpat polskich, a także dalej w kierunku południowo-wschodnim, w dorzecze górnej Cisy. Są to liczne znaleziska pochodzące z ziem polskich, głównie z terenów leżących w górnym dorzeczu Sanu, reprezentowane zarówno przez osady, jak i nieznane jeszcze do niedawna cmentarzyska, a także materiały zabytkowe z obszaru wschodniej Słowacji, Ukrainy Zakarpackiej, północno-wschodnich Węgier i północno-zachodniej Rumunii. Znaczna część wspomnianych materiałów datowana jest na II i III wiek n.e. Mogą być one interpretowane jako przejaw potwierdzonej przez rzymskie źródła pisane ekspansji plemion wandalskich, głównie Hasdingów, wywodzących się, jak się powszechnie przyjmuje z terytorium kultury przeworskiej (czyli dzisiejszych ziem polskich), zmierzających ku granicom Dacji w okresie wojen markomańskich, w początkach lat siedemdziesiątych II wieku.

Zagadnienie wędrówki ludności określanej jako plemiona wandalskie na przedpole granic Cesarstwa Rzymskiego, interpretacja nielicznych dotyczących jej wzmianek, zawartych w źródłach pisanych, jak i jej udokumentowanie w materiale archeologicznym, podejmowane było już wielokrotnie przez archeologów i historyków. Obecnie wracamy do tego zagadnienia, bowiem wyniki nowych badań prowadzonych w dorzeczu środkowego i górnego Sanu, a także na przyległych obszarach przedpola Karpat, pozwalają z nieco innej perspektywy spojrzeć na charakter tej wędrówki, umożliwiają uściślenie jej chronologii oraz wskazanie obszarów wyjściowych, określając po części zakres kontaktów i powiązań kulturowych uczestniczących w niej grup ludności.