Zasady nieodpłatnej pomocy prawnej

Uwaga: ważne zmiany od 1 stycznia

Redakcja „TS” otrzymała pismo od Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej Andrzeja Dudy z prośbą o nagłośnienie faktu, że 1 stycznia weszła w życie nowelizacja „Ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej i edukacji prawnej”. Ideą nowelizacji, której inicjatorem był prezydent, jest poprawienie efektywności walki ze zjawiskiem wykluczenia prawnego w Polsce. Od początku roku, aby z pomocy skorzystać, wystarczy złożyć pisemne oświadczenie, że nie jest się w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej.

„Ustawa wchodzi naprzeciw potrzebom wielu Polaków, którzy z różnych względów nie są w stanie korzystać z odpłatnych usług prawniczych. Takie osoby postawione są w bardzo niekorzystnym położeniu. Szacuje się, że tego rodzaju problem dotyczy w Polsce milionów obywateli. Warto, aby jak najszerzej została im przekazana informacja, jak i gdzie mogą oni poszukiwać wsparcia” – napisał prezydent.

Jak zaznaczył prezydent w liście do redakcji, bezpłatna pomoc prawna nie jest tylko przeznaczona dla osób o najniższej kondycji materialnej, ale dotyczy każdego, kto znalazł się w trudnej sytuacji i potrzebuje „koła ratunkowego”.

Ważnymi zamianami w ustawie było wprowadzenie nowej usługi „nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego”, czyli wsparcie świadczone przez profesjonalnych doradców osobom potrzebującym pomocy w rozwiązaniu ich problemów w zakresie m.in. zadłużenia, spraw mieszkaniowych czy zabezpieczenia społecznego.

Ustawa wprowadziła również dwa nowe elementy, takie jak „nieodpłatną mediację” oraz „działalność edukacyjną”. Mediacja ma pomóc w rozwiązywaniu sporów na drodze poza sądowej, natomiast działalność edukacyjna nakłada na organizacje pozarządowe prowadzące nieodpłatną pomoc obywatelską obowiązek przeprowadzenia raz do roku akcji edukacyjnej (zwianej z konkretnym zagadnieniem prawnym).

Obowiązek organizowania nieodpłatnej pomocy prawnej spoczywa na samorządach. Na terenie Sanoka i powiatu sanockiego odpowiada za nią Starostwo Powiatowe. Kierując się wytycznymi ustawy Starosta Sanocki ustalił trzy punkty nieodpłatnej pomocy prawnej oraz jeden punkt nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego.

Nieodpłatna pomoc prawna na terenie Powiatu Sanockiego:
1. Punkt usytuowany w lokalu biurowym znajdującym się w budynku  Urzędu Gminy
w Zarszynie przy ul. Bieszczadzkiej 74, 38-530 Zarszyn, w którym nieodpłatną pomoc prawną świadczyć będą radcy prawni oraz adwokaci, według harmonogramu:
– w poniedziałki, wtorki, środy, czwartki i piątki – w godz. od 8.00 do 12.00
2. Punkt usytuowany w lokalu biurowym znajdującym się w budynku  Urzędu Miasta i Gminy w Zagórzu przy ul. 3 Maja 2, 38 – 540 Zagórz, w którym wykonywanie nieodpłatnej pomocy prawnej powierzone zostało Fundacji Rozwoju i Wsparcia „Pasieka”, według harmonogramu:
– w poniedziałki, wtorki, środy i piątki,- w godz. od 8.00 do 12.00
– w czwartki – w godz. od 15.45 do 19.45
3. Punkt usytuowany w lokalu biurowym Nr 48 znajdującym się w budynku  Starostwa Powiatowego w Sanoku przy ul. Rynek 1, 38 – 500 Sanok, w którym nieodpłatną pomoc prawną świadczyć będą radcy prawni oraz adwokaci, według harmonogramu
– w poniedziałki, wtorki, środy, czwartki i piątki – w godz. od 15.30 od 19.30
II. Nieodpłatne poradnictwo obywatelskie na terenie Powiatu Sanockiego świadczone będzie
w jednym punkcie, usytuowanym w lokalu biurowym Nr 44 znajdującym się w budynku  Starostwa Powiatowego w Sanoku przy ul. Rynek 1, 38 – 500 Sanok, w którym świadczenie nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego powierzone zostało Fundacji Honeste Vivere, według harmonogramu:
– w poniedziałki, wtorki, środy, czwartki i piątki – w godz. od 15.30 od 19.30

Dla kogo pomoc prawna?

Ustawa zakłada, że nieodpłatna pomoc prawna i nieodpłatne poradnictwo obywatelskie będzie przysługiwać każdej osobie, która nie jest w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej.
Osoba potrzebująca pomocy, przed uzyskaniem nieodpłatnej pomocy prawnej lub nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego, składa pisemne oświadczenie, że nie jest w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej. Oświadczenie składa się osobie udzielającej nieodpłatnej pomocy prawnej lub świadczącej nieodpłatne poradnictwo obywatelskie.
Zakres pomocy prawnej i nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego

Pomoc prawna:
1. poinformowaniu osoby uprawnionej o obowiązującym stanie prawnym, przysługujących jej uprawnieniach lub spoczywających na niej obowiązkach,
2. wskazaniu osobie uprawnionej sposobu rozwiązania dotyczącego jej problemu prawnego,
3. sporządzeniu projektu pisma w sprawach, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyłączeniem pism procesowych w toczącym się postępowaniu przygotowawczym lub sądowym i pism w toczącym się postępowaniu ,
4. nieodpłatną mediację,
5. sporządzeniu projektu pisma o zwolnienie od kosztów sądowych lub o ustanowienie pełnomocnika z urzędu w postępowaniu sadowym lub ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego w postępowaniu sądowo-administracyjnym.
Nieodpłatna pomoc prawna nie będzie obejmowała spraw związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, z wyjątkiem przygotowania do rozpoczęcia tej działalności.

Nieodpłatne poradnictwo obywatelskie
Będzie obejmowało działania dostosowane do indywidualnej sytuacji osoby uprawnionej, zmierzające do podniesienia świadomości tej osoby o przysługujących jej uprawnieniach lub spoczywających na niej obowiązkach oraz wsparcia w samodzielnym rozwiązywaniu problemu, w tym, w razie potrzeby, sporządzenie wspólnie z osobą uprawnioną planu działania i pomoc w jego realizacji. Nieodpłatne poradnictwo obywatelskie obejmuje w szczególności porady dla osób zadłużonych i porady z zakresu spraw mieszkaniowych oraz zabezpieczenia społecznego.

Praktyczne informacje

Udzielanie nieodpłatnej pomocy prawnej lub świadczenia nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego odbywa się według kolejności zgłoszeń, po umówieniu terminu wizyty. Kobiecie, która jest w ciąży, udzielanie nieodpłatnej pomocy prawnej lub świadczenie nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego odbywa się poza kolejnością.
Zgłoszeń dokonuje się telefonicznie od poniedziałku do piątku w godzinach od 8.00 do 14.00 pod numerem telefonu:  13 46 52  939