Na wsparcie rodzin i pomoc społeczną JST wydały w 2018 r. ponad 57 mld zł

Na wsparcie rodzin i pomoc społeczną JST wydały w 2018 r. ponad 57 mld zł

Rosną wydatki. Na wsparcie rodzin i pomoc społeczną JST wydały w 2018 r. ponad 57 mld 

1500 zł – tyle przeciętnie, w przeliczeniu na jednego mieszkańca Polski wydały w 2018 r. Jednostki Samorządu Terytorialnego wszystkich kategorii (gmin, miast na prawach powiatu, powiatów i województw samorządowych) z tytułu wsparcia rodzin i pomocy społecznej. Łącznie samorządy wydały na te zadania – wraz ze środkami otrzymanymi z budżetu państwa – 57 mld 622 mln zł.

To o 1 mld 940 mln zł więcej niż rok wcześniej.

Skalę wydatków JST w ramach działów klasyfikacji budżetowej: 852 – Pomoc społeczna, 853 – Pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej oraz 855 Rodzina pokazuje najnowsza publikacja Głównego Urzędu Statystycznego „Pomoc społeczna i opieka nad dzieckiem i rodziną w 2018 r.”.

Jak wyliczył GUS, udział wydatków z tych działów w całej strukturze wydatków budżetowych jednostek samorządowych stanowił 22,2 proc. (24,2 proc. w 2017 r.).

Na pomoc społeczną JST wypłaciły: 13 985 mln zł; na pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej – 2 894 mln zł, a na wsparcie rodzin – 40 742 mln zł i było to więcej, niż w roku poprzednim odpowiednio o: 703 mln zł, 385 mln zł i o 851 mln zł.

Z tytułu wsparcia rodzin i pomocy społecznej – w przeliczeniu na jednego mieszkańca Polski – jednostki samorządowe wydały w 2018 r. przeciętnie 1 500 zł (w 2017 r.- 1 449 zł), przy czym w ramach działu Pomoc Społeczna wydatkowano średnio 364 zł, działu Pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej – średnio 75 zł, a działu Rodzina – 1 061 zł (w 2017 r. odpowiednio: 346 zł, 65 zł i 1 038 zł).

Jak podaje GUS, w porównaniu z poprzednim rokiem, nie zmienił się rozkład województw, w których na finansowanie zadań z zakresu pomocy społecznej i wsparcia rodzin przeznaczono w przeliczeniu na 1 mieszkańca najwięcej środków. Były to nadal województwa północno-zachodniej, północnej i wschodniej Polski.

W województwie warmińsko-mazurskim wydatki zrealizowane w działach 852, 853 i 855 miały również największy udział w łącznych wydatkach budżetu (26,5 proc.). Udział wydatków w działach: 852, 853 i 855 w wydatkach ogółem jednostek samorządowych ilustruje poniższa mapa.

Z budżetów gmin w 2018 r. wydatkowano łącznie 34 592 mln zł (dział 852 – 6 311 mln zł, dział 853 – 316 mln zł, dział 855 – 27 965 mln zł). Ponad 75 proc. łącznej kwoty wydatków w tych trzech działach przekazano na realizację świadczenia wychowawczego i świadczeń rodzinnych. Wypłaty świadczenia wychowawczego wyniosły 16 715 mln zł, a świadczeń rodzinnych, świadczeń z funduszu alimentacyjnego oraz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z ubezpieczenia społecznego – 9 380 mln zł.

Analitycy GUS wskazują, że w 2018 r. odnotowano wyraźny wzrost wydatków gmin w ramach rozdziału „85504 Wspieranie rodziny”, w którym oprócz wydatków związanych z pomocą rodzinom przeżywającym trudności w wypełnieniu funkcji opiekuńczo-wychowawczych (m. in. zatrudnienie asystentów rodziny), ujęte zostały również wydatki związane z realizacją rządowego programu „Dobry start”, określanego jako świadczenie 300+.

Z budżetów miast na prawach powiatu wydatki w działach 852, 853 i 855 w 2018 r. wyniosły łącznie 16 524 mln zł (dział 852 – 4 704 mln zł, dział 853 – 711 mln zł, dział 855 – 11 109 mln zł). Na wypłaty świadczenia wychowawczego skierowano 5 793 mln zł, a na wypłaty świadczeń rodzinnych, świadczeń z funduszu alimentacyjnego oraz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z ubezpieczenia społecznego – 3 035 mln zł. Wyższe środki zaangażowano na finansowanie infrastruktury pomocy społecznej, czyli domów pomocy społecznej, placówek opiekuńczo-wychowawczych, żłobków i rodzin zastępczych.

Wydatki powiatów zrealizowane w 2018 r. w działach 852, 853 i 855 wyniosły 5 614 mln zł (dział 852 – 2 786 mln zł, dział 853 – 1 221 mln zł, dział 855 – 1 607 mln zł). Zgodnie z zadaniami tej kategorii jednostek samorządowych zostały one przeznaczone głównie na finansowanie infrastruktury pomocy społecznej. Najwięcej środków wydatkowano na finansowanie domów pomocy społecznej, placówek opiekuńczo- -wychowawczych i rodzin zastępczych.

Z budżetów województw samorządowych na wydatki w działach 852, 853 i 855 w 2018 r. przeznaczono 892 mln zł (dział 852 – 184 mln zł, dział 853 – 646 mln zł, dział 855 – 62 mln zł). Najwięcej środków – 347 mln zł (38,9 proc. wydatków województw w tych trzech działach) przekazano na funkcjonowanie wojewódzkich urzędów pracy.

GUS odnotowuje, że w 2018 r. odnotowano dalszy wzrost wydatków skierowanych na pomoc społeczną i wsparcie rodzin w wychowaniu dzieci, zarówno z budżetu państwa, jak i z budżetów jednostek samorządu terytorialnego.

„Szczególnie widoczne było to w budżetach gmin i miast na prawach powiatu, w których wydatki były wyższe od ubiegłorocznych łącznie o 1 320 mln zł, głównie w związku z realizacją wypłat świadczenia 300+ na wydatki związane z edukacją szkolną. Zaznaczył się również wzrost wydatków jednostek samorządowych wszystkich kategorii na finansowanie infrastruktury społecznej, czyli placówek opiekuńczo-wychowawczych, domów pomocy społecznej, ośrodków wsparcia i rodzin zastępczych. Wyższe, niż przed rokiem, były wydatki na składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze. Wyraźnie przyspieszyła dynamika wydatków na zadania nałożone przez ustawę o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3” – wyliczono w opracowaniu.

Tendencję spadkową wykazały natomiast wydatki na zasiłki okresowe, celowe i pomoc w naturze, dodatki mieszkaniowe oraz zasiłki stałe.

Źródło: Serwis Samorządowy PAP