Opinia na temat koncepcji łącznika DK28 – S19

Opinia na temat koncepcji łącznika DK28 – S19

Południowo-wschodnia część naszego województwa od zawsze stoi przed problemem ograniczonej dostępności do głównych szlaków komunikacyjnych. Skutkuje to istotnym ograniczeniem atrakcyjności dla inwestorów oraz zredukowaniem potencjału gospodarczego obszaru. Kończące się wakacje (mocno popsute przez, niestety nadal dynamicznie rozwijającą się, pandemię covid-19) po raz kolejny pokazały, jak atrakcyjnym regionem, dla krajowej turystyki indywidualnej, są Bieszczady., Z drugiej zaś strony ogromny ruch wzdłuż DK 28 i niewystarczająca przepustowość drogi 886 Sanok – Domaradz, nadal stanowią poważną barierę w rozwoju turystycznym naszego regionu. Niska dostępność dużych ośrodków miejskich oraz ograniczony potencjał gospodarczy przyczyniają  się do ograniczenia atrakcyjności regionu dla młodych ludzi, którzy decydują się na jego opuszczenie – notowany od wielu lat spadek ludności miast południowo – wschodniej części naszego województwa, prowadzić będzie w dłuższym terminie do poważnych problemów demograficznych.

Odwrócenie tych negatywnych trendów jest istotne nie tylko dla województwa, ale i dla całego makroregionu: równomierny rozwój kraju jest warunkiem konkurencyjnej gospodarki jako całości, stąd też ważne jest, aby rozwiązania komunikacyjne postrzegane były w szerszym, niż jedynie lokalnym kontekście, bowiem efektywne i bezpieczne szlaki komunikacyjne to – jak się to często mówi –  krwiobieg gospodarki. Planowanie sieci dróg powinno uwzględniać także potrzeby małych ośrodków miejskich, poprzez zapewnienie im szybkiego dostępu do głównych szlaków komunikacyjnych – w ten sposób potencjał gospodarczy małych, ale prężnych ośrodków przemysłowych o wieloletniej tradycji będzie mógł być w pełni wykorzystany.

Utworzenie nowoczesnego międzynarodowego portu lotniczego Rzeszów Jasionka stanowiło swego rodzaju krok milowy w dostępności dla mieszkańców regionu nawet najodleglejszych zakątków Europy. Połączenie Rzeszowa z zachodem kraju autostradą A4 to jeden z kluczowych elementów wzrostu miasta wojewódzkiego. Nadal jednak kilka ważnych ośrodków miejskich na południe od Rzeszowa pozostaje odległymi peryferiami – cóż z tego, że lot z Rzeszowa do Warszawy trwa 30 minut a do Monachium trochę ponad godzinę, zaś dojazd samochodem z Rzeszowa do Krakowa trochę ponad dwie i pół godziny, skoro pokonanie zaledwie 70 km tym samym samochodem trasy z Sanoka do obwodnicy Rzeszów Południe przekracza, przy umiarkowanym ruchu, 1,5 godziny. Przeciążony układ dróg o niskiej przepustowości, pełen ograniczeń dla płynnego ruchu problem ten będzie zwiększać.

Program budowy stu obwodnic miast, w szerszym kontekście, może stanowić ogromną szansę dla realizacji koncepcji łączącej oryginalne cele tego programu a jednocześnie pozytywne oddziaływanie realizowanych inwestycji: połączenie ciągu drogi krajowej DK28 z S19 (łącznik DK28-S19) w synchronizacji z rozważaną propozycją budowy obwodnicy Rymanowa.

Taki nowy wariant przebiegu drogi DK 28 otworzyłby szansę  znacznie lepszego dostępu do nowopowstającej głównej arterii komunikacyjnej, S19 Via Carpatia, dla miejscowości południowo-wschodniej części naszego województwa przy jednoczesnym rozwiązaniu problemu, jakim jest wyprowadzenie ruchu tranzytowego poza centrum wszystkich miejscowości leżących wzdłuż takiej trasy. Wydaje się, że obyłoby się to bez konieczności zwiększenia planowanych na budowę obwodnic nakładów, konieczne byłoby jedynie lepsze zsynchronizowanie zamierzeń na poziomie samorządów miejscowości leżących w rozwidleniu dróg DK 29 oraz drogi 886. Koncepcja ta dobrze wpisuje się także w planowaną budowę obwodnicy Miejsca Piastowego, której cele opisywane są przez GDDKiA następująco:

Celem budowy obwodnicy Miejsca Piastowego jest wyprowadzenie ruchu, jaki koncentruje się w mieście w układzie wschód-zachód w ciągu drogi krajowej nr 28, stanowiącej główny kręgosłup komunikacyjny południowej części województwa podkarpackiego i małopolskiego. (…). Planowane  jest docelowe wytyczenie nowego przebiegu drogi krajowej nr 28, co powinno również poprawić sytuację w miejscowościach sąsiednich i poprawić dostępność do planowanej drogi ekspresowej S19.

Stopień zaawansowania prac przy realizacji S19 wskazuje, że jest to ostatni moment, aby przeanalizować rozwiązanie kompleksowe i podjąć wspólną, tj. podejmowaną we współpracy pomiędzy wszystkimi gminami, inicjatywę dotyczącą realizacji przedsięwzięcia. Zapewne nie obędzie się bez pewnych kompromisów, ponieważ zakres przedsięwzięcia jest bardzo duży: w przypadku Sanoka warto na pewno rozważyć przesunięcie środków przeznaczonych na planowany II etap obwodnicy na połączenie Sanoka z jedną z najważniejszych arterii komunikacyjnych wschodniej Polski: warto zatem sformułować problem „jak najlepiej połączyć Sanok z resztą kraju” – w ten sposób myśląc globalnie mamy szansę rozwiązywać problemy lokalne.

Warunkiem sukcesu tak skomplikowanego przedsięwzięcia jest sprawna współpraca władz samorządowych poszczególnych miejscowości zlokalizowanych w rozwidleniu DK 28 oraz drogi nr 886: tylko dobrze opracowana propozycja, uzgodniona na szczeblu poszczególnych samorządów z poszanowaniem interesów poszczególnych gmin oraz poparta rzetelną konsultacją koncepcji z udziałem społeczności poszczególnych miejscowości ma szansę być przekonującym argumentem za jego realizacją.

W trakcie prac projektowych warto, aby nadzorujący je oparli się pokusie forsowania rozwiązań, które być może wyglądają na najtańsze, ale w dłuższym czasie generują ogromne koszty społeczne i środowiskowe.  Za bezwzględnie konieczne uznać należy opracowanie rzetelnie przeprowadzonej analizy urbanistycznej mającej na celu optymalne zagospodarowanie przestrzenne poszczególnych miejscowości w nowym kontekście komunikacyjnym. W przypadku gminy Sanok oraz gmin sąsiednich, konieczne jest, aby wykorzystać taką trasę do stworzenia nowej oferty inwestycyjnej oraz dobrze skomunikowanych obszarów podmiejskich o wysokiej jakości zabudowy mieszkaniowej.

W przypadku inwestycji drogowych niezmiernie ważne jest dogłębne przeanalizowanie wpływu proponowanego rozwiązania na kształtowanie ruchu do i z miejscowości w całym obszarze oddziaływania. Taka zaś analiza powinna zawsze uwzględniać problem hałasu generowanego przez pojazdy. Konieczny jest również całościowy obraz wpływu na lokalny ekosystem, tak aby koszty środowiskowe były jak  najmniejsze, a sama inwestycja była prawidłowo wkomponowana w lokalny krajobraz i ukształtowanie terenu.

Marcin Saramak wiceprezes Sanok Rubber Company S. A

Zalety rozwiązania – lokalnego łącznika DK28 – S19

1. Stworzenie nowoczesnego rozwiązania komunikacyjnego w skali całego obszaru, nie zaś tylko na poziomie poszczególnych miejscowości.
2. Lepsze walory urbanistyczne – lokalne obwodnice pomimo ich niewątpliwej użyteczności, stanowią jednocześnie naturalne bariery dla zagospodarowania przestrzennego . Wspólna arteria komunikacyjna rozwiązuje problemy rozwiązywane przez obwodnice, jednocześnie poprawiając komunikację pomiędzy sąsiednimi miejscowościami.
3. Ograniczenie ruchu tranzytowego przez miejscowości Długie, Zarszyn, Besko, Rymanów, Klimkówka, Iwonicz, Miejsce Piastowe przy jednoczesnym zapewnieniu dobrego skomunikowania tych miejscowości z S19 poprzez zjazdy do nich po istniejących już drogach lokalnych (które i tak wymagają modernizacji).
4. Optymalizacja przebiegu planowanych lub rozważanych obwodnic Rymanowa i Miejsca Piastowego – zwiększenie stopnia bezkolizyjności i większa przepustowość całego ciągu drogi DK28 od Sanoka nie zaś wyłącznie pojedynczych jej odcinków.
5. Utworzenie naturalnie atrakcyjnych obszarów inwestycyjnych wzdłuż proponowanego łącznika z S19, a zwłaszcza przy węzłach drogowych prowadzących do poszczególnych miejscowości.
6. Efektywne wykorzystanie istniejącej sieci dróg lokalnych, co jednocześnie pozwalałoby na uniknięcie budowy nowych łączników – w ten sposób istniejąca sieć dróg lokalnych zostałaby znacznie lepiej wykorzystana.
7. Najwyższa efektywność przedsięwzięcia mierzona poprzez dostępność do wysokiej jakości drogi krajowej dla dużej grupy mieszkańców – efektywnie lepszym dostępem do S19 byłyby objęte miejscowości o łącznej liczbie ludności (nie licząc Krosna) blisko 90 tys. mieszkańców. Patrząc szerzej, obszar pozytywnego oddziaływania proponowanego łącznika objąłby sporą część południowo-wschodniej części naszego województwa, poprawiając dostępność autostrady A4 dla ruchu z Bieszczadów.