Nowy system naliczania opłat za śmieci?

Podczas XLVI sesji Rady Miasta Sanoka VIII kadencji przedstawiono informację burmistrza o możliwości zmiany sposobu naliczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi tj. z metody uzależnionej od liczby osób zamieszkujących daną nieruchomość na metodę uzależnioną od ilości zużytej wody z danej nieruchomości.

Informacje przekazała Aneta Kończak-Kucharz, naczelnik Wydziału Gospodarki Komunalnej i Ochrony Środowiska. Propozycja wynika m.in. ze zmian w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz ustawy o odpadach z 11 lipca 2021 r. Zapisy zawarte w ustawie mają na celu ograniczenie wzrostu kosztów gospodarowania odpadami.

Metody

W ramach ustawy umożliwiono gminom dopłacanie ze środków własnych do systemu gospodarowania odpadami w szczególności w sytuacjach nadzwyczajnych np. w przypadku znacznego wzrostu cen za zagospodarowanie odpadów czyli brak możliwości pokrycia wszystkich kosztów z pobranych od mieszkańców opłat. Gminy będą mogły weryfikować informacje zawarte w deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi wykorzystując dostępne metody. Mieszkańcy budynków wielolokalowych będą mogli być rozliczani indywidualnie z obowiązku selektywnego zbierania odpadów. Gmina w porozumieniu z właścicielem nieruchomości będzie mogła wdrożyć systemy, które pozwolą na rozliczanie poszczególnych mieszkańców np. bloku z obowiązku selektywnego zbierania odpadów. Maksymalna wysokość opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi obliczana na podstawie metody „od ilości zużytej wody” wynosi 7,8% dochodu rozporządzalnego na jedną osobę ogółem za gospodarstwo domowe (ok. 150 zł).

Działania gminy podejmowane w celu uszczelnienia systemu

W związku ze stale rosnącymi kosztami zagospodarowania odpadów komunalnych zachodzi konieczność podjęcia zdecydowanych działań w celu zbilansowania i uszczelnienie systemu. Miasto w 2021 roku podjęło działania dotyczące ustalenia liczby osób zamieszkałych na terenie Sanoka w stosunku do liczby osób określonej na podstawie złożonych deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Przeprowadzono kontrole urodzeń – wystosowano 235 wezwań do złożenia deklaracji zwiększającej ilość osób w gospodarstwie domowym. Liczbę zgonów – wykonano czynności sprawdzające, czy w miejsce osoby zmarłej inny członek rodziny przejął obowiązek, złożył deklarację i uiszcza opłatę.

Nieruchomości, z których nie zostały złożone deklaracje, sprawdzono przy pomocy Straży Miejskiej, kontroli zużycia wody, czy dana nieruchomość jest zamieszkała. Sprawdzono wybiórczo liczbę deklarowanych osób w porównaniu do zużycia wody czy zameldowania oraz umowy z przedsiębiorcami na odbiór odpadów komunalnych. Ze złożonych deklaracji wynika, że na terenie miasta Sanoka zamieszkuje ok. 10 tys. osób mniej niż jest zameldowanych. Za osoby nieujęte w systemie płacą wszyscy mieszkańcy. Problem dotyczy przede wszystkim zasobów wielolokalowych.

– Biorąc pod uwagę powyższe zasadna jest zmiana sposobu naliczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi z opłaty uzależnionej od liczby osób zamieszkujących daną nieruchomość na sposób od ilości zużytej wody z danej nieruchomości. Taki mechanizm daje mieszkańcom realną możliwość wpływu na wysokość opłat. Każdy z nas poprzez racjonalne odpowiedzialne korzystanie z wody oraz jej oszczędzanie, będzie mógł obniżyć rachunki za odpady. Oszczędzanie wody będzie mieć także pozytywny wpływ na środowisko – uważa naczelniczka.

Zużycie wody

Metoda jest coraz częściej wykorzystywana przez samorządy, takie rozwiązanie funkcjonuje m.in: w Wołominie, Sopocie, Ustce, Szczecinie, Łodzi, Warszawie, Zamościu. W metodzie tej opłatę za wywóz odpadów ustala się na podstawie średniomiesięcznego zużycia wody, liczonego w oparciu o stan wodomierza za okres wskazany w stosownej uchwale rady gminy. Rada gminy ustala również przeciętną normę zużycia wody miesięcznie w m3/1 osobę w celu ustalenia opłaty za wywóz odpadów dla nieruchomości, które nie posiadają wodomierza. Jeżeli właściciel ma zalegalizowany dodatkowy wodomierz służący m.in. do podlewania ogrodów, możliwe jest dopuszczenie wyłączenia z opłaty bezpowrotnie zużytej wody. W 2020 r. roczne zużycie wody przez mieszkańców Sanoka wyniosło ponad 1 mln m3. W domach jednorodzinnych wg złożonych deklaracji zamieszkiwało 10.260 osób.

Natomiast zasobach wielolokalowych 17.369 osób. W domach jednorodzinnych norma zużycia wody na 1 osobę na miesiąc wyniosła: 2,9 m3/osobę/mc natomiast w zasobach wielolokalowych 3,28 m3/osobę/mc. Stawka opłaty nie może być wyższa niż 0,7 % przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na 1 osobę ogółem – za m3 zużytej wody tj. 1.919 zł x 0,7 % =13,43 zł/m3 zużytej wody. Gospodarstwa domowe, które zużywają dużą ilość wody nie zapłacą za odpady więcej niż 150 zł miesięcznie.

Radni mają wiele wątpliwości co do wprowadzenia nowej metody. Dotyczą one opieki nad osobami niepełnosprawnymi – przez co zużywają więcej wody, podlewania ogrodów przydomowych. Radni twierdzą, że największym problem jest weryfikacja deklaracji śmieciowych, które nie odzwierciedlają faktycznej ilości mieszkańców, którzy za odpady mieliby płacić. Ponadto mieszkańcy mogliby oszczędzać wodę w zbyt dużym stopniu. Radni wskazują, że niektórzy zużywają spore ilości wody, jednak produkują niewiele śmieci, dzięki odpowiedniej segregacji.

dcz