Honorowa Obywatelka Sanoka

Uroczysta sesja miejska

„Najdzielniejszej z dzielnych, jedynej sanoczance odznaczonej Orderem Virtuti Militari, w podziękowaniu za odwagę i wybitne czyny wojenne, za walkę w Powstaniu Warszawskim, po wojnie więzionej i prześladowanej przez władze PRL” – Danuta Przystasz otrzymała tytuł Honorowego Obywatela Sanoka podczas uroczystej sesji, jaką zwołano w Sali Gobelinowej sanockiego zamku 20 kwietnia.

Harcmistrz Krystyna Chowaniec przypomniała dokonania Danuty Przystasz i jej niezwykły życiorys. Urodzona w 1920 roku, wychowywała się w Sanoku, tutaj uczęszczała do Gimnazjum Żeńskiego im. Emilii Plater. Rodzina Przystaszów początkowo mieszkała przy ulicy Królewskiej (obecnie Traugutta), później przy Młynarskiej 18. W trakcie drugiej wojny światowej, 2 stycznia 1942 roku Danuta Przystasz zdała maturę, działając już od przeszło dwóch lat w konspiracyjnej organizacji Polska Organizacja Wolności Racławice. Pani Danuta m.in. przewoziła ładunki wybuchowe, służące do wysadzenia szybów naftowych w Tarnowcu k. Krosna, dostarczała meldunki i pocztę. Zagrożona aresztowaniem, przeniosła się w 1942 roku do Warszawy. W stolicy włączyła się do organizacji Związku Kobiet Czynu, brała udział w Powstaniu Warszawskim (łączniczka w kompanii sztabowej zgrupowania Armii Krajowej na Żoliborzu), aresztowana przez funkcjonariuszy UB 19 października 1945 roku, po wyczerpującym śledztwie zwolniona w maju następnego roku. Szykanowana przez władze PRL za przynależność do Armii Krajowej, nie mogła podjąć pracy w wyuczonym zawodzie prawnika. W wolnej Polsce Danuta Przystasz została odznaczona za działalność na rzecz wyzwolenia ojczyzny m.in. Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari, Krzyżem Kawalerskim Odrodzenia Polski, Srebrnym Krzyżem Zasługi. Danuta Przystasz zaangażowana była w powstanie federacji Warszawskiej Rodziny Katyńskiej – w Katyniu zginął jej brat, Zbigniew.

Burmistrz Tadeusz Pióro uroczyście wręczył Danucie Przystasz akt nadania Honorowego Obywatelstwa Sanoka, towarzyszyli mu przewodniczący Rady Miasta Zbigniew Daszyk i wiceburmistrzowie Stanisław Chęć i Edward Olejko. Na sesji byli obecni także ksiądz prałat dr Andrzej Skiba i Honorowy Obywatel Sanoka ksiądz Feliks Kwaśny.

– Przejść przez życie z honorem, bez skazy, z dumnie podniesioną głową i jednocześnie służyć ludziom i ojczyźnie udaje się nielicznym – mówił burmistrz Tadeusz Pióro.

Danuta Przystasz otrzymała tort z napisem „Honorowy Obywatel Miasta”. O oprawę artystyczną uroczystości zadbali harcerze z Hufca Ziemi Sanockiej. Wzruszona pani Danuta zaśpiewała na koniec „Orlątko” – słynną pieśń do słów Artura Oppmana, nawiązującą do bohaterskiej obrony Lwowa w listopadzie 1918 roku.

Tomek Majdosz

Zdjęcia: Honorowa Obywatelka Miasta Danuta Przystasz.