Otwarte Warsztaty Artystyczne pod górą Matragoną 2022

Otwarte Warsztaty Artystyczne pod górą Matragoną 2022

Warsztaty artystyczne pod Matragoną, bieszczadzką górą zainicjowane przed laty przez sanocką Orkiestrę Jednej Góry Matragona miały swą kontynuację i tego lata. W ubiegłym tygodniu, w sobotę 10 września w sanockiej galerii BWA odbyło się podsumowujące je spotkanie uczestników.

Mimo, że nie udało się zgromadzić wszystkich tegorocznych uczestników i prowadzących spotkanie było okazją do przypomnienia najciekawszych wydarzeń warsztatowych, udokumentowanych filmem jednego z uczestników. Było też okazją do wspólnej muzycznej zabawy z pomocą samodzielnie wykonanych skuduczy i przyniesionych instrumentów, opowieści o bieszczadzkiej faunie ilustrowanych zdjęciami oraz poczęstunku. Warto przypomnieć o tym letnim artystyczno-edukacyjnym przedsięwzięciu, organizowanym cyklicznie latem(zawieszonym w czasie pandemii) dla grupy ludzi w różnym wieku, otwartych na działania artystyczne,głównie w kierunku muzyki.

Organizatorem Otwartych Warsztatów Artystycznych byli artyści skupieni wokół Orkiestry Jednej Góry Matragona, legendarnej, multiinstrumentalnej grupie muzycznej z Sanoka. Działali oni niegdyś w ramach Towarzystwa Aura-Art a dziś Fundacji Na Rzecz Kultury WALIZKA.

Warsztaty zostały dofinansowane ze środków Ministerstw Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Narodowego Centrum Kultury : Kultura – Interwencje -Edycja 2022. Wymagane środki własne uzupełnił w dużej części Urząd Miejski w Sanoku, który docenił tę lokalną inicjatywę promującą kulturę naszego regionu i edukującą inaczej.

W ramach warsztatów które odbywały się latem od 29 lipca do 5 sierpnia b.r.w Balnicy u stóp bieszczadzkiej góry Matragona odbywały się regularne zajęcia artystyczne – muzyczne, plastyczne a także koncerty, spektakle plenerowe, wykłady, wycieczka. Zajęcia prowadzili czynni muzycy i plastyczka – z kręgu przyjaciół wspomnianej OJG Matragona i sami muzycy tego zespołu. Uczestnicy przyjechali z naszego regionu ale pojawili się i uczestnicy z Krakowa, Katowic, Warszawy i in. Budowali własne, proste tradycyjne narzędzia muzyczne i instrumenty. Poznawali instrumenty tradycyjne regionu Karpat – trembitę, koncovkę, dvojnice, lirę korbową, mając okazję na nich zagrać. Osobny warsztat poświęcony właśnie lirze korbowej prowadził lirnik-wirtuoz i wykładowca katowickiej akademii muzycznej, skupiając wokół siebie kilkuosobowe grono zainteresowanych lirników z całej Polski. Na warsztatach plastycznych prowadzonych przez graficzkę, absolwentkę Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu można było poznać stare techniki malarskie oraz słowiańską symbolikę do wykorzystania w samodzielnie wykonanych maskach czy w zdobieniu instrumentów. Dwóch znakomitych, czynnych muzyków multiinstrumentalistów specjalizujących się w instrumentach perkusyjnych z całego świata stworzyło z uczestnikami mocną grupę rytmiczną, prowadząc zajęcia gry na tych instrumentach.

Ponadto wykłady i spotkania oscylowały wokół informacji o regionie Karpat, jego dorobku kulturowym, muzyce, trudnej historii. Miejsce wybrane na warsztaty było kiedyś częścią wsi zamieszkiwanej przez Łemków, która została doszczętnie zniszczona.

Również umiejscowienie warsztatów w centrum bieszczadzkiej puszczy, mimo aktywności kolejki wąskotorowej, dało okazje do spotkania z naturą, dziką przyrodą i jej krajobrazem dźwiękowym. Wielkie znaczenie dla idei warsztatów mają przede wszystkim dźwięki wytwarzane przez przywiezione lub wykonane instrumenty, rozbrzmiewające w dzikich miejscach, plenerach bieszczadzkiego lasu, w zgodzie jednak z jego charakterem i naturą. Ćwiczenia i wykłady związane z tzw. pejzażem dźwiękowym, jego unikalnością, miały uczestnikom uświadomić znaczenie otaczających nas dźwięków dla nas samych i otoczenia, które ostatnio zostało mocno zanieczyszczone hałasem. Uczestnicy prowadzili obserwacje i sporządzili tzw.mapę dźwiękową.

Ważnym elementem warsztatów były także koncerty – improwizowane w wieczornych plenerach lub wykonane przez zaproszonych artystów w niezwykłych miejscach.

I tak koncert jazzowy absolwenta wydziału jazzu AM w Katowicach Przemysława Pankiewicza zabrzmiał w nocnym lesie, tria Wernyhora wykonującego muzykę ludów Karpat pod ścianą jedynego zachowanego budynku łemkowskiej wsi Balnica. Końcowy, wspólny koncert-spektakl uczestników i prowadzących z elementami scenografii i tańcem odbył się na wieczornej łące z udziałem zaproszonej publiczności przy wtórze świerszczy i odgłosów wieczornego lasu.

Ten pożyteczny czas dopełniła górska wycieczka do wsi Osadne na Słowacji a także ogniska i śpiewy przy nich. A śpiewano i grano pieśni łemkowskie, folkowe a nawet marokańskie czy meksykańskie wykonane przez uczestniczki-globtroterki.

Zarówno uczestnicy jak i organizatorzy mają nadzieję, że ta atrakcyjna propozycja warsztatowa znajdzie również w przyszłym roku odpowiednie wsparcie i środki na kontynuację.