Gospodarka odpadami w mieście
Problematyka gospodarki odpadami ma istotne znaczenie dla społeczeństwa. Współcześnie rośnie świadomość ekologiczna a odpadów zamiast ubywać – przybywa. Coraz więcej opakowań jest trudnych do zakwalifikowania, zwłaszcza pod kątem przeznaczenia do segregacji, rośnie ilość opakowań plastikowych a Unia Europejska nakazuje zwiększanie odsetka segregowanych odpadów.
Mieszkańcy Sanoka szczególnie interesują się comiesięcznym kosztem opłat za odpady, a władze miasta winny tak prowadzić gospodarkę „śmieciową” by się samofinansowała, tzn. koszt funkcjonowania całego systemu gospodarki odpadami powinien być pokryty z wpływów z opłat od mieszkańców i przedsiębiorców. Z kolei władze miasta winny robić wszystko, by w mieście było czysto i jednocześnie koszt odpadów był możliwie najniższy.
Jednak należy mieć na uwadze, że system gospodarki odpadami jest kosztowny i skomplikowany, a znaczna część kosztów jest niezależnych od miasta. Ponadto w wyniku konieczności implementacji unijnych regulacji prawnych, koszt gospodarki odpadami w Polsce rośnie.
Niniejszym artykułem Gmina Miasta Sanoka rozpoczyna cykl informacyjny dotyczący gospodarowania odpadami komunalnymi. W artykułach w przystępny sposób opisane zostaną zasady obiegu strumienia odpadów komunalnych, przepisy obowiązujące gminę przy gospodarowaniu odpadami oraz wszelkie problemy związane z zagospodarowaniem odpadów, w tym przede wszystkim mające wpływ na wysokość opłat.
Dokumentem określającym zasady gospodarowania odpadami na obszarze województwa jest „Plan Gospodarki Opadami dla Województwa Podkarpackiego 2022” stanowiący aktualizację planu z 2012 r. Plan został uchwalony przez Sejmik Województwa Podkarpackiego. Przyjęte w dokumencie rozwiązania ukierunkowane są na:
- ograniczenie ilości wytwarzanych odpadów
-
ograniczenie ich składowania na rzecz zagospodarowania poprzez odzysk i unieszkodliwianie innymi metodami niż składowanie.
Aktualny Plan Gospodarki Opadami określa 5 regionów gospodarki odpadami komunalnymi na terenie województwa:
- Region Centralny – obejmuje obszar 25 gmin
- Region Północny – obejmuje obszar 36 gmin
- Region Wschodni – obejmuje obszar 31 gmin
- Region Południowy – obejmuje obszar 42 gmin
- Region Zachodni – obejmuje obszar 26 gmin
Zgodnie ustawą z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach Plan Gospodarki Odpadami winien wskazywać regionalne instalacje do przetwarzania odpadów komunalnych w poszczególnych regionach gospodarki odpadami komunalnymi oraz instalacje przewidziane do zastępczej obsługi tych regionów, w przypadku, gdy znajdująca się w nich instalacja uległa awarii lub nie może przyjmować odpadów z innych przyczyn.
Gmina Miasta Sanoka znajduje się w Regionie Południowym z Regionalną Instalacją do Przetwarzania Odpadów Komunalnych w Krośnie.
Dla Regionu Południowego instalacjami zastępczymi są:
- Zakład Zagospodarowania Odpadów w Kozodrzy – odległość ok. 100 km od Sanoka
- Instalacja mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów w Paszczynie – odległość ok. 100 km od Sanoka
- Sortowania odpadów zmieszanych i z selektywnej zbiórki w Przemyślu – odległość ok. 70 km
- Instalacja do mechaniczno-biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych w Stalowej Woli – odległość ok. 150 km od Sanoka
- Sortownia odpadów zmieszanych i z selektywnej zbiórki w Krzeszowie – odległość ok. 130 km od Sanoka
- Sortownia odpadów komunalnych zmieszanych w Giedlarowej odległość ok. 110 km od Sanoka
- Zakład Segregacji i Kompostowni Odpadów Tarnobrzeg – odległość ok. 150 km od Sanoka
Przyczyny wzrostu opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi
Na wzrost ceny odpadów składa się wiele czynników mających charakter bezpośredni i pośredni.
Do bezpośrednich przyczyn należy wzrost kosztów odbioru i transportu odpadów do instalacji RIPOK oraz wzrost kosztów zagospodarowania odpadów w instalacji.
Jako przykład może służyć analiza kosztów zagospodarowania w instalacjach oddalonych od Sanoka o 40 km (Krosno) i 100 km (Kozodrza).
Ceny zagospodarowania (zmieszanych) odpadów komunalnych za 1 Mg zł netto
Ważnym kosztem jest nie tylko zagospodarowanie bezpośrednio w instalacji ale i koszt transportu odpadów na który składa się koszt pojazdów, paliwa, koszty pracy kierowców i obsługi etc.
Ceny odbioru i transportu odpadów komunalnych za 1 Mg brutto
Natomiast przyczynami, które mają pośredni wpływ na wzrost ceny odpadów są m.in. brak instalacji RIPOK w Sanoku, obowiązek zagospodarowania dodatkowych frakcji odpadów segregowanych biodegradowalnych (np. trawa, liście i odpady kuchenne roślinne) oraz popiołów. Nowe wymagania wymuszają podjęcie inwestycji w infrastrukturę zagospodarowania odpadów i stworzenia możliwości odbioru tychże odpadów. Należy Pamiętać, że w Sanoku w ostatnich latrach nie zrealizowano w zasadzie żadnych znaczących inwestycji w infrastrukturę gospodarki odpadami. Obecnie nie dysponujemy w promieniu co najmniej 40 km od miasta żadną instalacją do zagospodarowania odpadów. Inne miasta ( niestety oddalone znacznie od Sanoka) mają takie instalacje (tzw. RIPOK, spalarnie, kompostownie i składowiska). Wobec tego jesteśmy zmuszeni transportować odpady na znaczne odległości co w oczywisty sposób podraża cenę za „śmieci”. Ponadto w razie wystąpienia przestojów w instalacjach do zagospodarowania odpadów miasto staje przed koniecznością zwracania się z prośbą do innych instalacji o przyjęcie naszych odpadów.
Problem transportu odpadów i zagospodarowania w znacznej odległości od miejsca powstania nie dotyczy jedynie Sanoka. Boryka się z nim wiele gmin wiejskich i miasteczek.
W wyniku zmian, przede wszystkim wzrostu kosztów niezależnych od władz miasta i gmin, ceny odbioru i zagospodarowania odpadów w Polsce, w tym w województwie podkarpackim znacznie wzrosły. Zauważmy, że zarówno stawki, jak i zmiana ceny za odpady w Sanoku należą do średnich w stosunku do ościennych gmin (Sanok, Przemyśl – 14 zł, Krosno – 16 zł, Brzozów – 12,50zł). W tabeli przedstawiono przykłady nowych stawek obowiązujących przeważnie od 2019 roku.
|
Stawki opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi w gminach |
|||||
|
Gmina |
Stare stawki |
Nowe stawki |
% wzrostu stawek opłat (segregacja) |
||
|
segregacja |
zmieszane |
segregacja |
zmieszane |
||
| Gmina Jasło wiejska |
8,00 |
13,00 |
10,00 |
15,00 |
25% |
| Gmina Przemyśl |
11,00 |
17,00 |
14,00 |
20,00 |
27% |
| Gmina Zagórz |
7,50 |
11,20 |
10,50 |
21,00 |
40% |
| Gmina Miasta Sanoka |
10,00 |
16,00 |
14,00 |
28,00 |
40% |
| Gmina Ustrzyki Dolne |
8,00 |
11,00 |
11,50 |
46,00 |
43% |
| Gmina Miasta Krosna |
11,00 |
22,00 |
16,00 |
32,00 |
45% |
| Gmina Lesko |
7,50 |
18,00 |
11,00 |
24,00 |
46% |
| Gmina Sanok |
8,00 |
15,00 |
12,00 |
23,00 |
50% |
| Gmina Brzozów |
7,50 |
15,00 |
12,50 |
25,00 |
66% |
| Gmina Zarszyn |
7,24 |
15,00 |
12,50 |
25,00 |
72,65% |
| Gmina Łódź |
7,00 |
12,00 |
13,00 |
22,00 |
85% |
| Gmina Komańcza |
8,00 |
12,00 |
16,00 |
32,00 |
100% |
| Gmina Grójec |
10,00 |
15,00 |
21,00 |
32,00 |
110% |
| Gmina Tarnobrzeg |
9,00 |
13,00 |
18,00 |
26,00 |
100% |
| Gmina Czermin |
10,00 |
18,00 |
20,00 |
36,00 |
100% |
Należy podkreślić, że ustawodawca wymaga by podstawą gospodarki „śmieciowej” była segregacja odpadów. Stąd w większości gmin stawka za niesegregowanie odpadów jest przeważnie dwukrotnie wyższa od segregacji. Wynika to z oczywistych przesłanek o konieczności zbierania jak największej ilości surowców wtórych, którymi są właśnie odpady segregowane. Nie stać naszego społeczeństwa na marnowanie surowców mających potencjał wtórnego zagospodarowania, zwłaszcza w obliczu możliwych kar dla gmin za nieosiągnięcie wymaganych przepisami unijnymi poziomów recyklingu.
Wymagane poziomy recyklingu, przygotowania do ponownego użycia następujących frakcji odpadów komunalnych: papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła.
Należy też zwrócić uwagę, że w ciągu okresu obowiązywania nowego systemu gospodarki odpadami w Polsce a więc od 1.07.2013 roku stawki za odpady w Sanoku nie były podwyższane, a koszty funkcjonowania systemu od tego czasu znacznie wzrosły (koszty pracy, paliw, koszty zagospodarowania odpadów w instalacjach itp.)
Wyżej opisane problemy zostały jedynie zasygnalizowane. W kolejnych artykułach będą wyjasnione szczegóły gospdarki odpadami, w tym zasady mądrej selektywnej zbiórki odpadów. Pami ętajmy, że im więcej segregujemy, tym niższe koszty odpadów na terenie miasta.
Ostatnie komentarze