Sanok z lotu ptaka

Pierwsza wzmianka o Sanoku, pochodzi z latopisu hipackiego. Mówi ona, że w 1150 roku, król węgierski Gejza II przeszedł góry i „ wziął gród Sanok i posadnika jego pojmał i wiele wiosek pod Przemyślem”. Znaczenie grodu potwierdzają również liczne, bogate znaleziska archeologiczne, z dawnego grodziska „Horodyszcze”.

Zapraszamy do zobaczenia Sanoka z lotu ptaka:

Na znaczenie Sanoka ogromny wpływ miało położenie na styku średniowiecznej granicy Polski, Rusi i Węgier. Nie bez powodu kronikarz ruski pisze, że w 1231 roku książę Aleksander walcząc z bojarem Władysławem Jurijowiczem dotarł do „Sanoka – Wrót Węgierskich”. Sanok, jako jedno z pierwszych miast na Rusi otrzymał prawo miejskie magdeburskie w 1339 roku, od pochodzącego z mazowieckiej linii Piastów księcia Jerzego Bolesława Trojdenowicza. Wkraczające, w 1340 roku na teren księstwa halickiego wojska Kazimierza Wielkiego również w pierwszej kolejności zajęły Sanok. Po śmierci króla Sanok przechodzi na kilkanaście lat pod panowanie węgierskie, by po ponownym przyłączeniu do Korony w 1387 roku przez królową Jadwigę, powrócić do roli głównego ośrodka administracyjnego tego regionu. Pod panowaniem pierwszego z Jagiellonów miasto stał się siedzibą nowej jednostki administracyjnej o nazwie „Ziemia Sanocka”. Jej stolicą był aż do 1772 roku, kiedy to Austriacy wprowadzili nowy podział. W 1417 roku o Sanoku mówiono w całej Rzeczpospolitej. 2 maja Władysław Jagiełło wziął w sanockim kościele farnym ślub z Elżbietą Granowską. Wkrótce Sanok, jako miasto królewskie stał się uposażeniem królowych.

Po śmierci Jagiełły zamieszkała w nim, kolejna jego żona, Zofia Holszańska. Od około 1550 rezydowała tu roku siostra Zygmunta Augusta – Izabela. Duży wpływ na rozwój miasta wywarła Bona Sforza, za czasów której zamek sanocki należał do królowej. W 1510 roku Zygmunt Stary wydał mieszczanom pozwolenie na doprowadzenie wodociągu miejskiego oraz wykorzystanie dochodów zen płynących na potrzeby miasta. Przesuniecie się szlaków handlowych bardziej na zachód, najazdy tatarskie i liczne pożary doprowadziły do zubożenia Sanoka. Po pierwszym rozbiorze Rzeczpospolitej, w 1772 r., Sanok przypadł Austrii. Od 1868 roku, po ustanowieniu tzw. „autonomii galicyjskiej” miasto stało się siedzibą władz powiatowych. Wokół Sanoka, począwszy od połowy XIX stulecia, podobnie jak na całym Podkarpaciu, powstały liczne pola naftowe. W okresie międzywojennym w ramach Centralnego Okręgu Przemysłowego utworzono Spółkę dla Przemysłu Gumowego – późniejszy „Stomil” oraz fabrykę akumulatorów i obrabiarek. Po wybuchu drugiej wojny światowej Sanok stał się miastem granicznym, a następnie został włączony do Generalnego Gubernatorstwa.

W okresie 1939 -1941 zbudowany został po wschodniej stronie Sanu punkt Umocniony „Olchowce”, będący jednym z 3, najdalej wysuniętych na południe punktów umocnionych tzw. „Linii Mołotowa”. W rejonie powstała siatka podziemnych sił zbrojnych. 22 czerwca 1941 r. roku, atakiem na umocnienia radzieckie przeprowadzone przez oddziały niemieckie i słowackie rozpoczęła się realizacja „Planu Barbarossa”. Ostateczne wyzwolenie spod okupacji niemieckiej nastąpiło w wyniku drugiego natarcia radzieckiego, przeprowadzonego 9 sierpnia 1944 r. Wojna przyniosła miastu spore zniszczenia, szczególnie w przemyśle. Dla Sanoka trwała ona jednak dłużej niż do czasu wyparcia oddziałów niemieckich. Po zakończeniu działań wojennych miasto ponownie rozwijało się przemysłowo. Było również siedzibą powiatu do 1975 roku. Na powrót stało się nim po reformie administracyjnej z 1999 roku. Sanok, to miasto tętniące życiem, w którym szczególnie w sezonie letnim ruch nie zamiera do późnych godzin nocnych. Przyczyn takiego stanu rzeczy jest kilka. Pierwszą z nich jest fakt, że miasto jest największym ośrodkiem w regionie bieszczadzkim, pełnym różnorodnych atrakcji, a co za tym idzie licznie i chętnie odwiedzanym przez turystów zarówno tych, wypoczywających w najbliższej okolicy, jak i nocujących w głębi Bieszczadów. Ogromny wpływ na atrakcyjność turystyczną Sanoka mają jego muzea, z których najbardziej znane, odwiedzane rokrocznie przez przeszło 100.000 gości jest Muzeum Budownictwa Ludowego, a dokładniej jego Park Etnograficzny, znany powszechnie jako skansen. Jest to największe tego typu muzeum Polsce i jedno z największych w Europie. Na 38 h powierzchni znajduje się ponad 160 obiektów, reprezentujących architekturę ludności zamieszkującej Bieszczady, Beskid Niski i ich pogórza. Źródło: https://www.sanok.pl/o-sanoku/