Jawne życie samorządu

Zakaz zasiadania w spółkach prawa handlowego przez wójtów, burmistrzów, prezydentów, starostów, marszałków i członków zarządów województwa, obowiązek publikowania ogłoszeń o przetargach publicznych w internecie i nowy wzór oświadczenia majątkowego – to główne założenia przedstawionego
w poniedziałek projektu ustawy o jawności życia publicznego.

Minister koordynator służb specjalnych Mariusz Kamiński i jego zastępca Maciej Wąsik przedstawili w poniedziałek założenia projektu ustawy o jawności życia publicznego.

„Podstawowym celem tej ustawy jest zwiększenie transparentności państwa polskiego, jest w sposób świadomy zwiększenie kontroli społecznej na osobami pełniącymi funkcje publiczne, zarówno funkcje publicznej rządowe, samorządowe, jak i co najważniejsze funkcje w spółkach, organach, spółek Skarbu Państwa” – powiedział Kamiński.

Wśród głównych założeń projektu jest obowiązek zamieszczania ogłoszeń o organizowanych przetargach w internecie przez każdą instytucję publiczną. „Każda instytucja, która organizuje zamówienia publiczne, na swojej stronie internetowej, na swojej stronie BIP-u, będzie zobowiązania do publikowania tych ogłoszeń” – wyjaśnił Wąsik.

Projekt rozszerza też zakaz zasiadania oraz wykonywania wszelkich czynności na rzecz spółek prawa handlowego, przez osoby pełniące funkcje publiczne. „Dotychczas wójtowie, burmistrzowie, prezydenci, starostowie, marszałkowie i członkowie zarządów województwa mieli takie prawo. Te wyjątki uchylamy i w tej chwili nie będą mogli zasiadać w żadnych spółkach, choćby prowadzonych przez ten samorząd” – zaznaczył Wąsik.

Jak dodał, nowe przepisy wprowadzają też zasadę, według której prezesi i członkowie zarządów spółek samorządowych, Skarbu Państwa oraz „tzw. spółek zobowiązanych” (gdzie SP ma powyżej 10 proc. udziałów), będą mogli zasiadać w zarządach spółek-córek, ale „tylko pod warunkiem, że będą wykonywać tę pracę bezpłatnie”.

„Nie będzie możliwości brania dwóch albo trzech pensji z różnych instytucji, które są w jednej grupie. Tak naprawdę prezesi spółek będą mogli brać tylko jedną pensję, chyba, że nie będą chcieli zasiadać w organach nadzorczych spółek podległych” – powiedział Wąsik.

Nowe regulacje zwiększają zakaz zatrudniania po zakończeniu pełnienia funkcji publicznej w podmiotach, na rzecz których, podejmowano ważne decyzje. „Dotychczas ten zakaz to był rok, w tej chwili proponujemy, aby to był trzyletni zakaz świadczenia pracy na rzecz podmiotów, wobec których podejmowano ważne, istotne decyzje, jak na przykład rozstrzygano przetargi” – wyjaśnił.

Maciej Wąsik dodał również, że w przypadku, gdy wójt, burmistrz lub prezydent miasta, czyli osoba pochodząca z bezpośredniego wyboru, zostanie aresztowana, wówczas premier będzie obligatoryjnie mianował komisarza. „Dotychczas zastępca mianowany przez tego samorządowca pełnił taką funkcję” – zauważył.

Projekt wprowadza także dostęp radnych do umów, które spółki samorządu zawierają ze swoimi kontrahentami. „Dotychczas było to objęte tajemnicą przedsiębiorstwa. Będzie to objęte tajemnicą przedsiębiorstwa, ale radni będą mieli dostęp do tych umów, żeby sprawować większą kontrole nad jednostkami, spółkami, które realizują zadania samorządu” – zaznaczył.

Podkreślił, że projekt ustawy ujednolica przepisy i porządkuje wiele spraw. „Wprowadzamy jeden formularz dla wszystkich zobowiązanych do składania oświadczeń majątkowych” – powiedział Kamiński.

Projekt reguluje też statusu sygnalisty, tj. osoby zgłaszającej wiarygodne informacje o podejrzeniu popełnienia przestępstwa korupcyjnego dotyczące urzędu lub przedsiębiorstwa, w którym lub dla którego, świadczy pracę. Osoba, której prokurator przyzna taki status, uzyska od państwa ochronę i pomoc prawną polegającą m.in. na ochronie zawodowej oraz prawnej.

Kamiński zapowiedział, że projekt ustawy będzie „maksymalnie skonsultowany społecznie”. „Jesteśmy bardzo otwarci na wszelkie konkretne propozycje płynące od organizacji społecznych. Jesteśmy gotowi do daleko idących rozmów” – podkreślił minister. Jak dodał, w najbliższym czasie przewidziane jest wysłuchanie publiczne w tym zakresie.

Źródło: Codzienny Serwis Informacyjny