Popołudnie z gwarą śląską

Teatr w PWSZ

W niedzielę 27 sierpnia, w auli PWSZ, Teatr „Reduta Śląska” wystawił trzy śląskie, krótkie sztuki: „Besuch s Reichu”, „Rajzentasza” i „Komisorz Hanusik i warszawiak ”Sztuka „Rajzentasza: Krótkie sztuki po śląsku, dwie do śmiechu, a jedna nie”, to czwarta premiera po reaktywacji Teatru „Reduta Śląska”. Nie byłoby w tym nic niezwykłego, gdyby nie fakt, że jest pierwszą napisaną w gwarze śląskiej.

Trzy jednoaktówki

W niedzielne późne popołudnie widzowie w klimatyzowanej auli PWSZ mogli obejrzeć trzy jednoaktówki, napisane przez współczesnych śląskich autorów – „Besuch s Reichu” Romana Gatysa, „Rajzentasza” Romana Kocura i „Komisorz Hanusik i warszawiak” Marcina Melona. Jako że teatr przybył na ziemie z natury słowiańskie, przed sztuką każdy z widzów otrzymał specjalną ściągawkę z tłumaczeniem wybranych wyrazów ze śląskiej gwary.

Mirosław Neinert

Reżyseria, adaptacja i scenografia sztuki to dzieło jednej osoby – Mirosława Neinerta. Przewodnikiem i narratorem po sztuce był Klaudiusz Keil, którego obecność i kwestie spajały oddzielne elementy jednoaktówek, fraszki, komedii i dramatu obyczajowego. Na wstępie z jego ust padły słowa, nawiązujące do historii teatru – my oprócz słowa polskiego możemy także krzewić naszą gwarę śląską, możemy „godać po noszemu po śląsku”. A co do samych sztuk, zapowiedział je słowami – dwie są śmieszne, a ta jedna nie.To była niezwykła okazja, by „doświadczyć teatru” w mieście jałowym pod względem sztuk aktorskich i scenicznych.

Propagowanie języka

Samo przedstawienie pod względem technicznym było bardzo sprawne, rotacje sprzętu, dialogi. Walor artystyczny nieopisywalny, jako że z natury dynamiczny i rodzący się w indywiduum, dosadniej mówiąc na przedstawieniu trzeba być, a słowa zbyt liche w opisie procesu „doświadczania”. Walor rozrywkowy był… podeprę się chichotami na sali.80-letnia historia zespołu pokazuje dzieje „Małej Śląskiej Ojczyzny”. Teatr Ludowy „Reduta Śląska” powstał w 1933 roku, jego założycielowi prof. Stanisławowi Staśko przyświecała idea uczenia i propagowania języka polskiego oraz pozycji repertuarowej polskiej literatury.

Historia

Najważniejszym zadaniem teatru było krzewienie języka polskiego oraz wychowanie estetyczne środowiska, do którego nie dociera jeszcze teatr zawodowy ze swoimi sztukami. W „Reducie Śląskiej” aktorami byli amatorzy różnych profesji, ale do reżyserowania sztuk zapraszano fachowców (m.in. Danuta Baduszkowa, Zbigniew Zbrojewski, Jerzy Korcz). Do wybuchu wojny, w ciągu sześciu lat, „Reduta Śląska” przygotowała 29 premier. Po 1945 roku – ponad 80. Zespół zawiesił działalność w roku 1995. W marcu 2012 roku Teatr „Reduta Śląska” wznowił działalność, a we wrześniu stał się oficjalną sekcją Chorzowskiego Centrum Kultury*ab*opr. z FB/RedutaŚląska