II MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA NAUKOWA „WIELOKULTUROWE DZIEDZICTWO EUROREGIONU KARPACKIEGO NA PRZESTRZENI WIEKÓW”

 

II MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA NAUKOWA WIELOKULTUROWE DZIEDZICTWO EUROREGIONU KARPACKIEGO NA PRZESTRZENI WIEKÓWW dniach 23-24 listopada 2020 r. odbyła się konferencja naukowa „Wielokulturowe dziedzictwo Euroregionu Karpackiego na przestrzeni wieków”.  Pierwsza edycja konferencji odbyła się w lipcu 2019 r. w Szczawnem w Gminie Komańcza. Przed jej rozpoczęciem miało miejsce upamiętnienie mordu ok. 150 Żydów z Woli Michowej i okolic, zamordowanych przez niemieckiego okupanta 10 lipca 1942 r. Na cmentarzu żydowskim zostały wówczas odsłonięte tablice z nazwiskami żyjących tam przed II wojną światową Żydów. Podobnie jak w ubiegłym w konferencji wzięli udział udział regionaliści, historycy,  samorządowcy i przedstawiciele różnych instytucji i organizacji. Wystąpienia uświetniły  występy zespołów, wystawy, filmy, prezentacje.  Konferencję prowadziła dr Joanna Potaczek z Centrum Dialogu Miedzy Religiami i Narodami oraz mgr Marcin Krowiak z Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku.

 

Konferencja tegoroczna odbyła się ze względu na epidemię w innej formie – on line. Sala konferencyjna Muzeum Budownictwa Ludowego zmieniła się w centrum łączenia między prelegentami i gośćmi. Udało się połączyć z kilkudziesięcioma prelegentami. Między innymi mgr Michalem Flesarem, który jako starosta miejscowości  Holikovce, przedstawił na przykładzie swojej miejscowości, popularyzacje dziedzictwa kulturowego. Dr Olena Kozakewycz z Ukrainy przedstawiła niedawno zbadany temat działalności gospodarczej Żydów w Galicji w branży tekstylnej i odzieżowej na przełomie XIX i XX wieku. Prof. Stefan Berci z Rumunii przedstawił miasto Ardud jako przykład społeczno –kulturowej mozaiki.  W organizację przedsięwzięcia włączyły się samorządy, muzea, instytucje kultury i nauki oraz instytucje i organizacje z terenu Podkarpacia, Polski, jak również Ukrainy, Słowacji, Rumunii m.in. Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku, Zakład Karny w Łupkowie, Muzeum Historyczne w Sanoku, Stowarzyszenie Euroregion Karpacki Polska, Muzeum Okręgowe w Tarnowie, Towarzystwo Przyjaciół Nauk w Przemyślu, Towarzystwo Kultury Polskiej Ziemi Lwowskiej Oddział w Jaworowie na Ukrainie, czy Gmina Holikovce na Słowacji.

– Podobnie jak w poprzednim roku Muzeum Budownictwa Ludowego włączyło się w organizację konferencji. Elementem przewodnim konferencji było dbanie o dziedzictwo materialne i niematerialne regionu. Jak ważne jest to możemy pokazać na przykładzie sanockiego skansenu, który jest miejscem dbania zarówno o dziedzictwo materialne jak i nie materialne. Dziedzictwo materialne to oczywiście budynki i eksponaty. prezentacja zbiorów. Niematerialne to jest gromadzenie informacji, prowadzenie archiwów, gromadzenie wywiadów oraz organizowanie imprez towarzyszących. Ten rok jest specyficzny i był problem w działalności w kierunku imprez. Miejmy nadzieję, że w przyszłym roku powróci to do normy. Działalność na rzecz dziedzictwa to nie tylko działalność instytucji takich jak Muzeum Budownictwa Ludowego czy Muzeum historycznego to również wiele różnych osób wspierających takie inicjatywy, stąd na konferencji pojawił się między innymi dr Dawid Lasek – sekretarz generalny Stowarzyszenia Euroregion Karpacki Polska. Szczęściem jest to, że w krótkim czasie udało się zorganizować konferencje w formie wirtualnej. Wszyscy zaproszeni dziękowali za to, że w tak trudnym czasie udało się „spotkać”. Mieliśmy gości z Ukrainy, Słowacji Rumunii. Jest potrzeba dbania o dziedzictwo po każdej stronie granicy – podsumował konferencję Marcin Krowiak.

 

– Konferencja miała charakter interdyscyplinarny i skierowana była do naukowców, regionalistów oraz wszystkich podejmujących badania dotyczące wielokulturowości w krajach leżących w obrębie Euroregionu Karpackiego. Do wszystkich tych, którzy w swoich badaniach poruszają poszczególne aspekty społeczne, kulturowe, religijne, narodowościowe,  zarówno w obrębie swoich nauk, jak i interdyscyplinarne. Poruszała  również niezwykle ważny aspekt resocjalizacji przez edukację historyczną osadzonych w zakładach karnych, które to działania odbywają się w ramach projektu naukowo dydaktycznego „Edukacja historyczna w służbie resocjalizacji” realizowanego na mocy porozumienia Okręgowego Inspektoratu Służby Więziennej w Rzeszowie i Centrum Dialogu Między Religiami i Narodami – podsumowała dr Joanna Potaczek – Zasadniczą potrzebą konferencji jest cykliczna wymiana doświadczeń i poglądów naukowców, regionalistów i praktyków prowadzących badania z zakresu poruszanych kwestii. Konferencja ma za zadanie utworzenie platformy do porównania doświadczeń z perspektywy różnych aspektów badań z powyższych dziedzin, stworzenie poszczególnym badaczom możliwości zaprezentowania swojego dorobku naukowego oraz szansy nabycia nowych doświadczeń w skali międzynarodowej.

Prelegenci i goście wyrazili nadzieję  na ponowne spotkanie za rok, ale najchętniej „na żywo”.

– Nie trzeba być świętym, aby być dobrym człowiekiem – tymi słowami wypowiedziami przez ks Romana Jagiełło, który przedstawił postać Anieli Arluk żydówki ocalonej z holokaustu przez polskokatolickiego kapłana z łąk Dukielski – pragnę zakończyć nasze spotkanie. Mam nadzieję, że wymiana wniosków i doświadczeń, która odbywała się podczas wspólnej dyskusji, da nam energie do działania lokalnie i za rok przedstawimy sobie wspólnie wyniki naszych prac i badań – zakończyła konferencje dr Joanna Potaczek.

 

Projekt dofinansowany ze środków Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich. Całość konferencji była nagrywana. Link do pierwszego dnia KLIK, link do drugiego jeszcze dziś będzie w tym miejscu dostępny. 

Publikacja „Wielokulturowe dziedzictwo Euroregionu Karpackiego na przestrzeni wieków”, w której znajdują się artykuły osób biorących udział w konferencji KLIK.

Publikacja zostanie wydana w formie papierowej.

Edyta Wilk